تعیین مکان های مناسب عملیات اصلاح مراتع با استفاده از سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری (مطالعه موردی:گردنه قوشچی)

مراتع از زمان های دور تاکنون مورد استفاده قرار گرفته اند. در دهه های اخیر رشد چشم گیر جمعیت، افزایش تعداد دام و عدم رعایت اصول صحیح بهره برداری از مراتع موجب وارد آمدن فشار زیاد بر مراتع گردیده است. در نتیجه مراتع کشور با روند مایوس کننده ای به سمت تخریب و قهقرا پیش می روند. جلوگیری از تخریب مراتع بخش مهمی از فعالیت های مدیران مرتع می باشد. این امر با انجام عملیات احیا پوشش گیاهی به صورت تلفیقی از روش های بیولوژیکی و مکانیکی امکان پذیر است. سالانه هزینه های هنگفتی در حوزه های آبخیز کشور صرف انجام عملیات مذکور می گردد. یکی از مهمترین و ابتدایی ترین بخش های انجام عملیات، مکان یابی صحیح آنها می باشد، که تاثیر بسزایی در موفقیت عملیات دارد. در این پژوهش به منظور اولویت بندی مکان های مناسب اجرای عملیات بذرکاری و میانکاری مراتع گردنه قوشچی ارومیه از روش TOPSIS در محیط نرم افزاری Arc GIS استفاده شد. در مرحله اول پژوهش، نقشه واحدهای همگن منطقه تهیه گردید. در مرحله دوم، 9 معیار موثر بر مکان یابی اجرای عملیات بذرکاری و میانکاری تعیین گردید. در مرحله سوم معیارها وزن دهی شدند. در مرحله بعد روش تاپسیس بر روی معیارها پیاده گردید. در نهایت، نقشه نهایی اولویت بندی مکان های مناسب اجرای عملیات بذرکاری و میانکاری تهیه شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که واحد همگن 29 با امتیاز 659/0، واحد مناسب بذرکاری و واحد همگن 10 با امتیاز 679/0 واحد مناسب اجرای عملیات میانکاری در حوزه آبخیز گردنه قوشچی می باشد. عملیات اصلاحی زمانی اثر بخش خواهد بود که در مکان مناسب خود به اجرا در آید. لذا در این پژوهش مکان های مناسب عملیات بذرکاری و میانکاری بر اساس شرایط منطقه، معیارها و شاخص های موثر و با استفاده از تکنیک تاپسیس اولویت بندی شدند.