کاوش در تل گپ کناره مرودشت، فارس

محوطه ی باستانی «تل گپ کناره»، در 5 کیلومتری جنوب غرب تخت جمشید، 3 کیلومتری شمال شرق مرودشت در حوضه ی رود کر واقع شده است. این محوطه طی کاوش واندنبرگ، به دوره ی اسلامی و شغا، و بررسی علیزاده به دوران شغا / تیموران، آهن III، هخامنشی، ساسانی و اسلامی تاریخ گذاری شده است. اولین فصل کاوش تل گپ در شهریور و مهر 1391 باهدف لایه نگاری و شناسایی تسلسل ادوار مختلف فرهنگی این محوطه، ارائه گاهنگاری نسبی و مطلق و بررسی فرهنگ فارس در طول هزاره ی سوم ق.م. صورت پذیرفت. در این فصل کاوش، دو گمانه در غرب و شرق محوطه ایجاد گردید که حدود 5.30 متر، شامل نهشته ها، لایه ها و ساختار های معماری مورد کاوش قرار گرفت. براساس سفال های به دست آمده از کاوش و مقایسه با دیگر محوطه های حوضه ی رود کر، می توان توالی استقراری تل گپ را به هشت فاز استقراری تقسیم نمود. استقرار در این محوطه در اواسط هزاره ی چهارم ق.م. شکل گرفته و تا اوایل هزاره ی دوم استمرار داشته است، سپس تا دوره ی ساسانی متروک شده و در قرون اولیه ی اسلامی قلعه ای بر روی تپه ساخته شده است. نتایج پتروگرافی صورت گرفته بر روی سفال ها، نشان می دهد که ترکیب تمامی سفال ها به جز یک قطعه از سفال های منقوش دوره ی اسلامی منشا مشابه داشته و مواد اولیه ی آن ها از منطقه تامین شده است؛ همچنین فراوان ترین جزء سازنده ی این سفال ها کانی کلسیت است که به صورت درشت دانه و گاه به صورت ریزدانه و ترکیب با زمینه است که این حالت، ارتباط مستقیم با زمین شناسی منطقه و رسوب گذاری آن دارد. تاکنون نظرات مختلفی در مورد گذر از دوره ی بانش به کفتری ارائه شده است. انتشار جدید نتایج کاوش های تل ملیان و با توجه به گونه شناسی و مطالعات صورت گرفته بر روی سفال های تل گپ، می توان فرهنگ کفتری را تداوم فرهنگی از دوره ی بانش دانست.