سنگ نگاری، کانی شیمی و ژئوشیمی اتولیت ها و زینولیت های هورنبلندیتی گدازه های قلیایی شمال غرب مرند (شمال غرب ایران)

سنگ های آتشفشانی قلیایی شمال غرب مرند با سن پلیو-کواترنر در شمالی ترین بخش منطقه آتشفشانی ارومیه-دختر قرار دارند. آنها غنی شدگی مشخصی در LILE و LREE و تهی شدگی در HFSE (همانند Ta و Nb) نشان می دهند و همچنین دارای نسبت های بالای Ba/Ta و Ba/Nb هستند که از ویژگی های مناطق فرورانش است. بیشتر اتولیت ها و زینولیت های هورنبلندیتی دیده شده در این مجموعه در بخش فوران های تراکی آندزیتی و تراکی آندزیت بازالتی قرار دارند. این اتولیت ها و زینولیت ها بافت انباشتی نشان می دهند و از لحاظ مقدار کانی پلاژیوکلاز به دو گروه تقسیم می شوند. در گروه نخست مقدار پلاژیوکلاز کمتر از 10 درصد است و آمفیبول و بیوتیت کانی های اصلی هستند. با در نظر گرفتن مقادیر عناصر سازگار نیکل و کروم، شکل روند REE و ترکیب عناصر اصلی کانی ها، احتمال داده می شود که ترکیب ماگمای تشکیل دهنده گروه 1 (اتولیت های هورنبلندیتی) با سنگ های آتشفشانی میزبان یکسان باشند. در گروه 2 مقدار پلاژیوکلاز بیشتر از 20 درصد است و آمفیبول، پلاژیوکلاز و بیوتیت کانی های اصلی هستند. با در نظر گرفتن ترکیب عناصر اصلی کانی ها، مقدار و شکل روند REE و مقادیر عناصر ناسازگار، احتمال داده می شود، خاستگاه ماگمای گروه 2 (زینولیت های هورنبلندیتی) گوشته دگرنهاده، با غنی شدگی کمتر نسبت به گروه 1 باشد.