تحلیل فضایی ناپایداری دامنه ای در حوضه آبریز رودخانه مهاباد

امروزه استفاده از مجموعه های فازی به دلیل در نظر گرفتن محدوده ای از احتمالات به جای اعداد، نداشتن محدودیت روش های کمی و برخورداری از دقت به مراتب بیشتری در پیش بینی وقوع ناپایداری دامنه ای، مورد توجه ژئومورفولوگها واقع شده است. این پژوهش با هدف مشخص کردن مناطق با پتانسیل بالای وقوع مخاطرات دامنه ای در حوضه آبریز سد مهاباد به روش فازی انجام شده است. به این منظور، ابتدا متغیرهای موثر در وقوع حرکات دامنه ای شناسایی، سپس با استفاده از تصویر ماهواره ای سنجنده + ETM ، نقشه های توپوگرافی 1/50000 ، نقشه زمین شناسی 1/100000 مهاباد و انجام عملیات میدانی، لایه های مورد نیاز تهیه شد. در مرحله بعد لایه ها، ابتدا با استفاده از مدل فازی، استاندارد و فازی شده و در قالب رستر به صورت ارزشی از صفر تا یک درآمده اند. سپس تابع های جمع و ضرب جبری فازی روی لایه ها انجام گرفته و با هم همپوشانی شده اند. در نهایت با در نظر گرفتن بهترین توان گاما، نقشه نهایی پتانسیل وقوع حرکات دامنه ای حوضه سد مهاباد با استفاده از تابع Gamma0.7 تهیه شده است. نتایج نشان داد که در حدود 254/64کیلومتر مربع معادل 33/8 درصد از کل مساحت حوضه سد مهاباد، دارای احتمال وقوع حرکات دامنه ای «خیلی زیاد»و «زیاد» می باشد. مقایسه نقشه نهایی با نقشه های متغیرهای موثر در ناپایداری دامنه ای نشان می دهد که نواحی با احتمال وقوع «خیلی زیاد و زیاد» منطبق بر نواحی با شیب توپوگرافی بالای 20درصد، ارتفاعات بالای 2300 متر، نواحی با تراکم بالای گسل ها و همچنین تراسهای پرشیب رودخانه ای می باشد.