فرآیندهای پتروژنتیکی، شرایط تبلور و ماهیت ماگماتیسم لمپروفیرهای اسپسارتیتی کالک آلکالن الیگوسن زیرین منطقه کال کافی (شرق انارک، استان اصفهان)

دایک ها و استوک های لمپروفیری الیگوسن در منطقه کال کافی (ایران مرکزی، غرب بلوک یزد)، سنگ های ولکانیک ائوسن و سایر واحدهای قدیمی تر همچون سنگ آهک های کرتاسه را قطع کرده اند. این لمپروفیرها دارای فنوکریست های هورنبلند (مگنزیوهاستینگزیت)، پیروکسن (دیوپسید) و پلاژیوکلاز (لابرادوریت تا بیتونیت) در یک ماتریکس دانه ریز تا دانه متوسط شامل همان کانی ها و آپاتیت، مگنتیت، اپیدوت و کلریت هستند. زونینگ نوسانی فنوکریست های کلینوپیروکسن و گستره تدریجی مقادیر Al2O3 (34/1 تا 49/5 درصد وزنی) و TiO2 (37/0 تا 83/0 درصد وزنی) آنها، بیانگر تبلور این کانی ها در حین صعود، همراه با تغییرات فشار است. با توجه به نتایج بررسی های پتروگرافی، نوع و ترکیب شیمیایی کانی های سازنده این لمپروفیرها، می توان آنها را اسپسارتیت های کالک آلکالن نامید. نتایج آنالیز عناصر کمیاب فنوکریست های آمفیبول، پیروکسن و پلاژیوکلاز با استفاده از دستگاه LA-ICP-MS نشان می دهد که آمفیبول ها بیشترین و پلاژیوکلازها کمترین مقدار عناصر نادر خاکی را دارند. ترموبارومتری آمفیبول وپیروکسن های موجود در لمپروفیرهای کال کافی به ترتیب دمای میانگین 886 و 1150 درجه سانتی گراد و فشار 5/1تا 0/3 و 2 تا 5 کیلوبار را نشان می دهند. فشارهای به دست آمده اعماق 7 تا 17 کیلومتر را برای تبلور کلینوپیروکسن ها و 6 تا 11 کیلومتر را برای تبلور آمفیبول ها مشخص می کنند. دمای تعادل زوج کانی همزیست آمفیبول – پلاژیوکلاز به طور متوسط 860 درجه سانتی گراد به دست آمده است. ویژگی های ژئوشیمیایی کانی های سازنده لمپروفیرهای کال کافی نشان می دهد که ماگمای سازنده این سنگ ها در محیط تکتونوماگمایی مرتبط با فرورانش ایجاد شده و محصول ذوب یک اسپینل لرزولیت گوشته لیتوسفری بوده است.