ارزیابی کارایی زنبور پارازیتویید (Lysiphlebus fabarum (Marshall) (Hym.، Braconidae پرورش یافته روی شته ی سیاه باقلاAphis fabae Scopoli، به منظور کنترل شته جالیز Aphis gossypii Glover

شته ی جالیز Aphis gossypii یکیاز آفات خسارت زای مهم در مزارع و گلخانه های صیفی و سبزی است. بررسی شاخص های زیستی مرتبط با کارایی دشمنان طبیعی یکی از راه کارهای کنترل کیفی عوامل بیولوژیک قبل از رهاسازی محسوب می شود. در این مطالعه ویژگی های زیستی (نرخ پارازیتیسم، نرخ ظهور و نسبت جنسی) جمعیت جنسی زنبور Lysiphlebus fabarum روی سنین مختلف رشدی شته ی جالیز بررسی شد. همچنین شاخص های مهم در شایستگی نتاج (اندازه ی بدن، طول دوره ی رشدونمو، میزان باروری و طول عمر) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده زنبور L. fabarum قادر بود تمام سنین پورگی شته ی جالیز را به خوبی پارازیته کند. در تمام شاخص های زیستی مورد بررسی به جز اندازه ی تخم، اختلاف معنی داری بین زنبورهای حاصل از چهار سن پورگی مشاهده شد به صورتی که رشد و نمو زنبور در پوره های سن دوم و سوم میزبان باعث تولید نتاج با ویژگی های زیستی مطلوب تری نسبت به سایر مراحل رشدی شته شد. درمجموع نتایج پژوهش حاضر این نوید را می دهد که بتوان از این پارازیتویید در برنامه های کنترل بیولوژیک شته ی جالیز استفاده نمود؛ هرچند این نتایج باید در شرایط گلخانه ای و مزرعه ای نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.