موافقت نامه منع تجارت متقلبانه و دسترسی به دارو در کشورهای در حال توسعه

از میان موافقت نامه های موجود در حوزه حقوق مالکیت فکری، موافقت نامه منع تجارت متقلبانه (آکتا) بالاترین سطح استانداردهای اجرایی را مقرر نموده است. هدف مطالعه حاضر، شناخت نوآوری هایی مقررات آکتا نسبت به سایر مقررات بین المللی در حمایت از حقوق مالکیت فکری و اثرات این نوآوری ها بر دسترسی به دارو در کشورهای در حال توسعه می باشد.
در این تحقیق کیفی از روش تحلیل سند استفاده شده است. این روش با تحلیل ویژگی های موافقت نامه آکتا، تاثیر آن بر دسترسی به دارو در کشورهای در حال توسعه را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
دامنه وسیع حمایت از حقوق مالکیت فکری در این موافقت نامه، با حذف انعطاف پذیری موافقت نامه تریپس، عدم شفافیت و مشارکت لازم در جریان مذاکرات و گسترش تعریف کالاهای تقلبی و تعمیم آن به داروهای ژنریک، تاثیرات جبران نشدنی بر دسترسی به دارو و سلامت عمومی در جوامع در حال توسعه، برجای خواهد گذاشت. این موافقت نامه، احتمال توقیف نامشروع کالاها و طرح دعاوی واهی حقوقی علیه تولیدکنندگان داروهای ژنریک را افزایش می دهد و این امر افزایش امکان توقیف کالاها، افزایش قیمت و کمیاب شدن دارو در کشورهای در حال توسعه و تهدید سلامت عمومی را به دنبال خواهد داشت.
موافقت نامه آکتا می بایست به گونه ای تفسیر و اجرا گردد که حق کشورهای متعاهد بر سلامت و دسترسی همگان به دارو مورد حفاظت قرار گیرد، به گونه ای که هرگاه دسترسی دارویی، متضمن نقض حقوق مالکیت فکری باشد، از طریق اعمال رویه ای واحد، از توقیف بین المللی این داروها و عدم دسترسی به آن ها جلوگیری شود.