بررسی عوامل موثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی در خراسان رضوی

تغییر کابری اراضی از دو دیدگاه خرد و کلان قابل بررسی است. از نظر کلان سیاست های دولت و عوامل اقلیمی و از نقطه نظر خرد ویژگی های فردی و اقتصادی کشاورزان بر تغییر کاربری اراضی موثر هستند . استان خراسان رضوی یکی از مناطقی است که تغییر کاربری اراضی کشاورزی در آن در سال های گذشته با شدت بیشتری صورت گرفته است. در این مطالعه عوامل موثر بر تغییر کاربری با استفاده از اطلاعات میدانی 70 کشاورز در شهرستان تربت حیدریه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده در سال 1396 بررسی شد. تحلیل مولفه های اثر گذار با استفاده از الگوی هکمن - توبیت دو مرحله ای انجام شد. نتایج حاصل از برآورد الگوی هکمن دو مرحله ای نشان داد که در مرحله ی نخست متغیرهای جمعیت خانواده ی کشاورز، تعداد قطعات اراضی، درآمد کشاورز، قیمت محصول عمده ی تولیدی، سطح سواد کشاورز، سطح بارندگی و میزان دسترسی به چاه های آب بر تمایل به تصمیم جهت تغییر کاربری اراضی تاثیر گذار می باشند. نتایج مرحله ی دوم الگوی هکمن نشان داد که که جمعیت خانواده کشاورز، درآمد کشاورز، قیمت محصول عمده ی تولیدی و سطح بارندگی و میزان دسترسی به چاه های آب، عوامل موثر بر میزان تغییر کاربری اراضی کشاورزی می باشند.