تحلیل شخصیت های مشرف، بر اساس روایت بیهقی، با توجه به الگوی تیپ شناسی مایرز بریگز

بررسی روانشناسانه آثار ادبی در داستان ها و روایت های گوناگون، یکی از مهم ترین و عمیق ترین شیوه های شناخت متن است. بهره گیری از اصول و مبانی روانشناختی در تحلیل شخصیت قهرمانان داستان ها، یکی از مهم ترین تعامل ادبیات و روانشناسی است. تاریخ بیهقی، یکی از مهم ترین آثار ادبی زبان فارسی است که به دلیل تعدد داستان ها، وقایع تاریخی و تنوع در شخصیت قهرمانان و خلق و خوی آنان، می تواند بر اساس تحلیل روانشناسانه مورد ارزیابی قرار گیرد. در راه شناخت شخصیت های داستانی تاریخ بیهقی ، روش های مختلفی در روانشناسی مطرح می شود که در اصل برای شناخت واقعی انسان است. مدل روانشناختی معتبری که به نام «تیپ شخصیت» یا «تیپ شخصیتی» مطرح می شود یکی از ابزارهای مفید برای شناخت سریع انسان است. پل. دی. تیگر و باربارا بارون. تیگر بر اساس شاخص مایرز بریگز، شناخت آسان خصایص اصلی شخصیت و چگونگی برقراری ارتباط موثرتر و گرفتن نتایج سریع تر را مطرح می کنند. در این پژوهش شخصیت های مشرف (جاسوس) و شخصیت های که رازداری را به پرده دری ترجیح می-دهند، بر اساس ابعاد شانزده گانه تیپ شناسی مایرز بریگز مورد ارزیابی قرار می گیرند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، گرایش شخصیت های مشرف تاریخ بیهقی به تیپ برون گرای شهودی متفکر دریافت گر (ب ش م ر) و تیپ برون گرای حسی متفکر قضاوت گر (ب ح م ق) بیشتر از سایر تیپ ها است.