اثرات استفاده از گندم عمل آوری شده به روش های مختلف بر عملکرد رشد و قابلیت هضم مواد مغذی در بره های پرواری

گندم یکی از محصولات غالب کشت در ایران می باشد که می تواند در تغذیه دام مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از اوره به عنوان منبع ازت و در ترکیب با هیدروکسیدسدیم و فرمالدئید می تواند به صورت آهسته رهش مورد استفاده میکروارگانیسم ها قرار گیرد. از طرفی فرآوری های مختلف فیزیکی می تواند بر تجزیه پذیری مواد مغذی آن در شکمبه و همچنین قابلیت هضم آنها در قسمت های بعدی شکمبه اثر گذار باشد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی اثرات فرآوری های مختلف گندم بر ترکیبات شیمیایی، عملکرد رشد و قابلیت هضم در تغذیه بره های پرواری می باشد.
تعداد 30 راس بره نر نژاد افشاری با میانگین وزن اولیه 3±21/31 کیلوگرم مورد استفاده قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار شامل: 1- جیره شاهد: گندم کامل، 2-گندم آسیاب شده، 3-گندم عمل آوری شده با اوره و هیدروکسیدسدیم و آسیاب شده، 4-گندم عمل آوری شده با اوره و فرمالدئید و آسیاب شده ، 5-گندم عمل آوری شده با اوره و هیدروکسیدسدیم و پلت شده و 6-گندم عمل آوری شده با اوره و فرمالدئید و پلت شده انجام گرفت. به هر تیمار 5 راس بره پرواری تعلق گرفت. 14 روز عادت پذیری و 84 روز دوره آزمایشی برای دام ها در نظر گرفته شد. از روز 80 از جیره های آزمایشی و مدفوع نمونه گیری شد و قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی با روش خاکستر نامحلول در اسید اندازه گیری شد.
نتایج آزمایش نشان می دهد که عمل آوری های فیزیکی-شیمیایی گندم به شکل معنی داری منجر به افزایش وزن روزانه بیشتر نسبت به تیمار بدون عمل آوری شد (05/0>P). همچنین تیمار پنجم (اوره+هیدروکسیدسدیم+پلت شده) به شکل معنی داری نسبت به تیمارهای اول (بدون عمل آوری) و تیمار دوم (آسیاب شده) افزایش وزن روزانه بالاتری نشان داد (05/0>P). از سویی نتایج نشان داد که عمل آوری فیزیکی-شیمیایی منجر به وزن گیری بالاتری در انتهای دوره نسبت به تیمار بدون عمل آوری و تیمار به تنهایی آسیاب شده، می شود (05/0>P). نتایج حاصل از عمل آوری های فیزیکی-شیمیایی گندم حاکی از عدم تاثیر معنی دار بر روی متوسط مصرف خوراک روزانه می باشد ( 05/0P) و در پایان دوره ی پروار تیمارهای پنجم (اوره+هیدروکسیدسدیم+پلت شده) و ششم(اوره + فرمالدئید + پلت شده) کمترین ضریب تبدیل غذایی را به خود اختصاص دادند. عمل آوری های فیزیکی-شیمیایی به شکل معنی داری سبب بهبود قابلیت هضم ماده خشک، فیبر نامحلول در شوینده ی خنثی، فیبر نامحلول در شوینده ی اسیدی و نشاسته دانه گندم شد (05/0>P) در عین حال تاثیر معنی داری بر قابلیت هضم ماده آلی و پروتئین خام این دانه غله نداشت (05/0

نتیجه گیری

نتایج این آزمایش نشان می دهد که با توجه به تاثیر مثبت عمل آوری گندم بر عملکرد رشد و قابلیت هضم مواد مغذی، با روش های مناسب فرآوری می توان به شکل موثرتر و با بازده بالاتر از گندم به عنوان منبع تامین کننده انرژی خوراک در تغذیه نشخوارکنندگان استفاده نمود.