تعیین غلظت کشنده دو سم علف کش پاراکوات و توفوردی در ماهی گطان (Barbus xanthopterus)

سموم علف کش از پرمصرف ترین سموم کشاورزی در کل جهان می باشند. مهم ترین اثر زیست محیطی این سم ها به تاثیر آن ها بر موجودات غیر هدف مربوط می شود. ماهی ها یکی از شاخص های سنجش سمیت سموم در محیط های آبی می باشند. در این پژوهش سمیت حاد دو علف کش پاراکوات و توفوردی در ماهی گطان (Barbus xanthopterus) ارزیابی و مقایسه گردید. به این منظور از روش OECD (Organization for Economic Co-operation and Development) و سیستم استاتیک برای تعیین سمیت حاد این سموم استفاده شد. برای سم پاراکوات و توفوردی به ترتیب 7 و 8 غلظت افزایشی در سه تکرار و در هر تیمار تعداد 10 قطعه ماهی با وزن 2/0± 5/4 گرم در نظر گرفته شد، تلفات هر 24 ساعت تا 96 ساعت ثبت گردید و نتایج به وسیله نرم افزار پروبیت آنالیز شدند. سرانجام LC50 بعد از 24، 48، 72 و 96 ساعت در مورد هر سم مشخص گردید. سپس بیشینه غلظت قابل قبول (MAC) هر سم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که سمیت دو علف کش مورد بررسی در ماهی گطان متفاوت بوده به طوری که LC50 96 ساعته در مورد دو سم پاراکوات و توفوردی به ترتیب برابر 8/37 و7/8 میلی گرم در لیتر بود. در بین دو سم علف کش مورد بررسی، توفوردی سمیت کمتری نسبت به پاراکوات در ماهی گطان داشت (mgl-178/3=MAC) و پاراکوات دارای سمیت بیشتری بود (mgl-187/0=MAC). در مورد هر دو سم علف کش مورد استفاده افزایش غلظت سم باعث افزایش تلفات ماهی شده و همچنین افزایش مدت مجاورت با این علف کش ها نیز افزایش تلفات ماهی را باعث گردید. با توجه به نتایج این تحقیق جایگزینی سم توفوردی به جای سم پاراکوات در مزارع کشاورزی، به عنوان علف کش توصیه می گردد.