ایران - عربستان؛ طرح الگوی تنش زدایی با محوریت مناقشات منطقه ای

ایران و عربستان در طول تاریخ دو رقیب منطقه ای یکدیگر محسوب می شوند. بااین حال، از زمان حوادث بهار عربی و به خصوص اتفاقات مربوط به سوریه، بحرین و یمن، از یک سو، و عقد توافق برجام میان ایران و گروه 1+5 از سوی دیگر، این رقابت جنبه خصومت پیدا کرده و به قطع روابط دیپلماتیک میان دو کشور نیز انجامیده است. نویسندگان این پژوهش دلیل اصلی تقابل میان دو کشور را مسائل عینی و ناشی از عوامل ژئوپلیتیک و منافع منطقه ای دانسته و عوامل غیرمادی همچون هویت و ایدئولوژی را تنها تشدیدکننده این تقابل ذکر کرده اند. به این ترتیب، مهم ترین عامل در کاهش تنش میان ایران و عربستان را تفاهم درباره منافع منطقه ای و ژئوپلیتیک برمی شمارد. مذاکره میان دو کشور برای به رسمیت شناختن حوزه نفوذ یکدیگر در منطقه می تواند گام نخست برای تنش زدایی باشد. به این منظور، نویسندگان پیشنهاد می کنند ایران با اولویت بخشیدن به حل برخی بحران ها (همچون سوریه و عراق) و عربستان با اولویت بخشیدن به حل بحران بحرین و یمن، نفوذ یکدیگر در این کشورها را به رسمیت بشناسند و به حل وفصل مناقشات مذکور بپردازند. میانجیگری عمان میان دو کشور می تواند زمینه ساز آغاز مذاکرات مربوط باشد.