بررسی همبستگی بین تجمع آلومینیوم، روی و سرب در رسوبات با ماکروبنتوزهای ساکن خورموسی

فلزات سنگین به دلیل برخورداری از قابلیت پایداری بالا و تجمع زیستی از مهم ترین آلاینده های بوم سازگان های آبی محسوب شده و حائز اهمیت می باشند. این پژوهش با هدف بررسی همبستگی بین غلظت تجمع یافته آلومینیوم، روی و سرب در رسوبات با ماکروبنتوزهای ساکن خوریات موسی در سال 1391 انجام یافت. نمونه برداری از رسوب توسط گرب ون وین انجام یافت. پس از انتقال نمونه های ماکروبنتوزی تثبیت شده به آزمایشگاه و شستشو در الک 5/0 میکرون، نسبت به شناسایی گونه ها اقدام شد. پس از هضم اسیدی نمونه های رسوب و  ماکروبنتوز، غلظت تجمع یافته عناصر توسط دستگاه ICP قرائت شد. پردازش آماری نتایج نیز از طریق آزمون های شاپیرو- ویلک، تی تک نمونه ای، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون توسط نرم افرار SPSS انجام یافت. نتایج بیانگر آن بود که بیشینه میانگین غلظت عناصر آلومینیوم، روی و سرب بر حسب   میلی گرم در کیلوگرم در نمونه های رسوب به ترتیب برابر با 0/80±29/620، 0/24±0/136 و 0/3±47/10 و در نمونه های ماکروبنتوز با 40/619±11/8510، 32/5±76/48 و 99/3±00/24 به ترتیب مربوط به گروه های Bivalvia، Gastropoda و Crustacea است. همچنین میانگین غلظت عناصر روی و سرب در نمونه های رسوب کم تر از رهنمود WHO است. نتایج آزمون همبستگی نیز نشان داد بین میانگین غلظت تجمع یافته عنصر سرب در نمونه های رسوب و گروه ماکروبنتوزی شکم پایان همبستگی معنی دار وجود دارد. بنابراین گرچه رسوبات منطقه مورد مطالعه به فلزات سنگین روی و سرب آلوده نیست، ولی استقرار صنایع مختلف پتروشیمی در منطقه مورد مطالعه، آلودگی ناشی از اکتشاف و استخراج نفت و تردد نفتکش ها، حوادث و سوانح مربوط به سکوهای نفتی مناطق پیرامون، رفت و آمد کشتی ها، منابع و صنایع مستقر در خشکی احتمال آلودگی رسوبات و به تبع آن آب زیان ساکن به  فلزات سنگین را افزایش می دهد.