نام پژوهی عبهرالعاشقین

نام پژوهی یا عنوان پژوهی، یعنی نقد و بررسی نام یک نوشته یا سروده، هرچند در ایران هنوز جایگاهی نیافته، میان فرنگیان و عرب ها پایگاه بلندی دارد و درباره آن و بر بنیاد آن پژوهش های بسیاری انجام گرفته است و می گیرد. در این گونه پژوهش ها، معنی نام، پیام آن و پیوند آن با متن و موضوع بررسی، و از رهگذر آن، راهی به درون متن گشوده می شود. با چنین نگاه و نگرشی، این پژوهش نام کتاب ارجمند روزبهان بقلی، عبهرالعاشقین را به نقد و بررسی گرفته است. پرسش بنیادین این است که معنی و پیام این نام چیست و با متن و موضوع کتاب چه پیوندی دارد؟ در پی پاسخ به این پرسش ها، پس از درآمدی درباره نام پژوهی، نام گذاری، گونه های روشن، تاریک و خاکستری نام، به شیوه هرمنوتیکی، به ویژه تحلیل معنی شناختی واژه «عبهر»، گمانه هایی پیشنهاد و گزارش شده اند؛ مانند اینکه روزبهان بر بنیادی ادبی و تشبیهی، کتاب خویش را باغ و بوستان یا گل و شکوفه ای پنداشته است که خواننده می تواند با تفرج در آن و تامل در رنگ وبو و جلوه و جمال، یعنی مطالب و موضوعات آن با عشق، مسائل و مقولات آن هرچه بیشتر آشنا گردد و یا آن را همچون دسته سوسن یا نیلوفری، به ویژه نرگسی پیشکش خوانندگان کرده است.