بررسی و مقایسه ترکیبات فنلی ، فلاونوئید و فعالیت آنتی اکسیدانی جمعیت های بومی شیرین بیان(Glycyrrhiza glabra L.) ایران

شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra L.) گیاهی است از تیره پروانه آساها، علفی، چند ساله و ایران یکی از کشورهای صادر کننده ریشه آن محسوب می شود. این گیاه در مناطق مختلف ایران رویش دارد از این رو بررسیتنوع فیتوشیمیایی مناطق مختلف حائز اهمیت است. این تحقیق به منظور بررسی محتوای ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی ریشه های به قطر 2 سانتی متر از جمعیت های شیرین بیان در 15 استان و 30 منطقه ایران در سال 1396مهرماه برداشت و جهت آنالیز به آزمایشگاه های گروه باغبانی دانشگاه زنجان منتقل شد. صفات فنل کل (روش فولین سیکالتو)، فلاونوئید کل (روش آلومینیوم کلراید)، آنتوسیانین (روش اختلاف pH) و فعالیت آنتی اکسیدانی (روشDPPH) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که در بین 30 جمعیت از نظر تمامی صفات در سطح یک درصد اختلاف معنی داری وجود دارد. صفات فنل کل بین 456/05 تا 826 میلی گرم گالیک اسید بر 100 گرم، فلاونوئید کل بین 1019/25تا 2291/62میلی گرم کوئرسیتن بر 100 گرم، میزان آنتوسیانین بین6/89 تا 26/24 میلی گرم سیانیدین- 3- گلوکوزید در لیتر، فعالیت آنتی اکسیدانی بین 62/07تا 87/14درصد متنوع بود. همبستگی مثبت و معنی داری بین صفت فنل کل با فعالیت آنتی اکسیدانی در سطح یک درصد مشاهده شد، ولی با صفات فلاونوئید کل، آنتوسیانین و ارتفاع همبستگی معنی داری وجود نداشت. براساس نتایج حاصل از تجزیه کلاستر، 30 جمعیت شیرین بیان در دو گروه اصلی قرار گرفتند. ارزیابی جمعیت های از نظر صفات فیتوشیمیایی تنوع بالایی را نشان داد که جمعیت های N، KA، BA، T، E، Y، M، MR و SB را می توان به