بررسی و تحلیل عوامل موثر بر گسترش فقر روستایی در شهرستان میاندوآب با تکنیک Q

در دنیا واژه «فقر» با واژگان «روستا» و «کشاورزی» قرابت زیادی پیدا کرده، به گونه ای که در کشورهای در حال توسعه، روستا و کشاورزی، تداعی گر فقر و محرومیت می باشند (Ogundipe et al, 2016: 27) و کسانی در این نواحی زندگی می کنند، منزوی و پراکنده بوده و به خدمات اجتماعی- اقتصادی و دیگر خدمات دسترسی زیادی ندارند (محمدی یگانه و ولائی، 1393: 234). فقر در نواحی روستایی در اثر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی (Barbier, 2015: 2)، سیاسی، تاریخی و در نهایت در اثر عدم توسعه روستایی شکل گرفته و در طول تاریخ بشری پیامدهای نامطلوبی را در این جوامع ایجاد نموده است (صادقی،1390: 108). بنابراین، بین فقر و زندگی روستائی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد، زیرا بیش از سه چهارم فقرا در مناطق روستائی زندگی می کنند. از آنجا که هرگونه سیاست گذاری موفق (در راستای توسعه روستائی) مستلزم شناخت این پدیده است، لذا اطلاع از میزان گستردگی فقر حاکم بر جامعه و عوامل موثر بر آن از مسائل مهم در تدوین برنامه های کاهش فقر به شمار می رود. در همین راستا، شهرستان میاندوآب در حاشیه جنوب شرقی دریاچه ارومیه و در منطقه بسیار حساس اکولوژیک که طی سال های اخیر به شدت تحت تاثیر خشک شدن آب این دریاچه قرار گرفته و بحران کم آبی و کاهش شدید راندمان تولیدات کشاورزی در منطقه مورد مطالعه اتفاق افتاده است. این عامل منجر به کاهش درآمد، اشتغال، سرمایه گذاری، بهره وری نیروی کار و اراضی کشاورزی و بالاخره افزایش تعداد فقر و فقرا در روستاها شده است. لذا ریشه یابی عوامل موثر بر گسترش فقر روستایی و در نظر گرفتن این عوامل در برنامه های تدوینی لازم و ضروری به نظر می رسد. به همین جهت، هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و شناخت عوامل گسترش و ریشه یابی فقر در سکونتگاه های روستایی شهرستان میاندوآب می باشد و تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد: مهمترین عوامل موثر بر تشدید و گسترش فقر روستایی در شهرستان میاندوآب کدامند؟