بررسی اثر گردشگری طبیعی بر پارامتر های غنا و تنوع پوشش گیاهی (مطالعه موردی: مراتع کلاشک، استان کرمانشاه)

آگاهی از تنوع زیستی در اکوسیستم های مرتعی می تواند بسیار بااهمیت باشد؛ زیرا در سال های اخیر تنوع زیستی به عنوان یکی از مسائل اصلی محیط زیست مطرح شده است. نیاز انسان به طبیعت، فشار تخریب روی طبیعت را زیاد کرده به طوری که این فشار، تنوع زیستی را نیز تحت تاثیر قرار داده است؛ بنابراین می توان اذعان کرد، یکی از عوامل موثر بر تنوع زیستی، توریسم و گردشگری طبیعی می باشد. لذا این پژوهش باهدف بررسی اثر توریسم بر پارامترهای غنا و تنوع گیاهی در مراتع کلاشک استان کرمانشاه انجام گردید. بدین منظور، سه مکان با فشار توریسم زیاد، متوسط و کم انتخاب شدند. این مناطق با توجه به تغییرات پوشش گیاهی، فاصله از جاده و شهر و دسترسی به امکانات رفاهی مشخص و با استفاده از ترانسکت های مستقرشده در مکان معرف هر محدوده، چهار ترانسکت 200 متری و در امتداد هر ترانسکت تعداد 10 پلات یک مترمربعی به شکل تصادفی مستقر گردید و تعداد 40 پلات در هر مکان و درمجموع تعداد 160 پلات در کل منطقه مطالعاتی برداشت گردید) نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک به عمل آمد. نتایج نشان داد که بالاترین غنای گونه ای (برای منهینیک مقدار 75/1 و مارگالف 68/1) و شاخص تنوع (برای شانون وینر 50/4 و سیمپسون 68/0) مربوط به منطقه با فشار توریسم کم می باشد؛ اما مناطق با فشار توریسم متوسط و زیاد در رتبه های بعدی قرار گرفتند. به طوری که در منطقه با فشار توریسم زیاد، دارای کمترین مقدار بودند (برای منهینیک مقدار 9/0 و مارگالف 1/1 و شاخص تنوع برای شانون وینر 75/2 و سیمپسون 21/0). بنابراین به منظور حفظ غنا و تنوع گونه ای پیشنهاد می شود، فشار توریسم تا حد امکان بر مراتع در حد کم و یا متوسط باشد و در مناطقی که فشار توریسم زیاد است، این مناطق به صورت تناوبی تحت مدیریت قرق، حفاظت و استراحت قرار گیرند. همچنین پیشنهاد می شود برای جلوگیری از تخریب پوشش گیاهی با ایجاد مسیرهای مشخص به منظور تردد توریسم، از صدمات آن ها جلوگیری به عمل آورد.