تاثیر کودهای زیستی و محلول پاشی نانو اکسید آهن بر عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.)

 به منظور بررسی تاثیر نانو اکسید آهن و انواع مختلفی از کودهای زیستی بر عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 در مزرعه دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول پاشی نانو اکسید آهن در سه سطح 0، 5/1 و 3 گرم در لیتر آب به عنوان فاکتور اول و پنج سطح کود زیستی شامل عدم مصرف کود زیستی (شاهد)، G. intraradices، G. mosseae، آزوسپریلیوم و ازتوباکتر به عنوان فاکتور دوم لحاظ شدند. نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد تیمارهای قارچی و باکتریایی منجر به افزایش معنی دار عملکرد دانه، اجزای عملکرد و همچنین غلظت عناصر نیتروژن و آهن دانه شد و در افزایش میزان اسانس، میزان تیموکینون اسانس و روغن دانه نیز تاثیر به سزایی داشتند که موثرترین آن قارچ G. intraradices بود که توانست تمامی صفات اندازه گیری شده را به طور قابل توجهی بهبود ببخشد. محلول پاشی نانو اکسید آهن تنها بر میزان اسانس، عملکرد بیولوژیک، محتوای آهن و نیتروژن دانه تاثیر مثبت و معنی دار داشت. به طوری که بیشترین میزان آهن و نیتروژن دانه با مصرف 3 گرم نانو اکسید آهن در یک لیتر آب حاصل شد. این در حالیست که میزان اسانس، درصد تیموکینون اسانس، میزان روغن و همچنین عملکرد بیولوژیک در دو غلظت مصرفی تفاوت معنی داری با هم نداشتند. بنابراین به نظر می رسد که کاربرد غلظت کمتر نانو اکسید آهن (1.5 گرم در یک لیتر آب) با صرفه جویی در مصرف کود بدون کاهش معنی دار در صفات کیفی اندازه گیری شده به همراه قارچ G. intraradices می تواند سبب بهبود عملکرد کمی و کیفی در گیاه دارویی سیاهدانه شود.