مقایسه تاثیر دو روش سخنرانی و درمان شناختی- رفتاری با رویکرد مشاوره ای بر میزان اضطراب زنان باردار پرخطر مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر سنندج
بارداری پرخطر عبارت است از یک بارداری که در آن به هر دلیلی سلامت مادر و جنین به خطر می افتد و موجب اضطراب می شود. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر دو روش شناختی- رفتاری (CBT: Cognitive-Behavioral Therapy) و سخنرانی بر میزان اضطراب زنان باردار پرخطر در شهر سنندج انجام شد.
مواد و روش ها:
پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است، در ارتباط با 144 زن باردار پرخطر 24 تا 35 هفته مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر سنندج در سال 1397 انجام شد. برای انتخاب نمونه ها، شهر به پنج منطقه تقسیم گردید و بر اساس بیشترین آمار زنان باردار پرخطر، شش مرکز به صورت تصادفی انتخاب شدند. در هر مرکز نیز واحدهای مورد نظر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. پیش از مداخله به منظور ارزیابی نمره اضطراب، پرسشنامه Spielberger تکمیل گردید. سپس نمونه ها به سه گروه شناختی- رفتاری (48 نفر)، سخنرانی (48 نفر) و کنترل (48 نفر) تقسیم شدند. در ادامه، گروه شناختی- رفتاری به چهار گروه 12 نفره و گروه سخنرانی به دو گروه 24 نفره تقسیم گردیدند. مداخله در جلسات 90 تا 120 دقیقه ای به صورت دو بار در هفته برای هر گروه شناختی- رفتاری و یک بار در هفته برای هر گروه سخنرانی به مدت چهار هفته انجام شدند. گروه کنترل نیز مراقبت های معمول بارداری را دریافت کرد. چهار هفته پس از مداخله، مجددا پرسشنامه Spielberger توسط پژوهشگر برای گروه ها تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزار SPSS 21 و آزمون های آماری کروسکال- والیس (Kruskal-Wallis)، کای دو، T زوجی، توکی، تحلیل کوواریانس و آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد.
یافته ها:
نتایج نشان دادند که میزان اضطراب در سه گروه سخنرانی، شناختی- رفتاری و کنترل قبل از مداخله تفاوت معناداری نداشت (05/0<P). همچنین، پس از مداخله میزان اضطراب در گروه کنترل نسبت به قبل از مداخله تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0>p)؛ اما در دو گروه سخنرانی (05/0<p) و شناختی- رفتاری (05/0<p) تفاوت معناداری به دست آمد و اضطراب در گروه شناختی- رفتاری نسبت به گروه های کنترل و سخنرانی کاهش بیشتری داشت.
نتیجه گیری:
نتایج این مطالعه نشان دادند که آموزش با رویکرد شناختی- رفتاری و شیوه سخنرانی بر کاهش اضطراب دوران بارداری تاثیر داشته است که تاثیر آموزش با رویکرد شناختی- رفتاری بیشتر بوده است؛ از این رو می توان گفت که در روش های سخنرانی و شناختی- رفتاری، مادران توانایی بیشتری را برای مدیریت اضطراب خود کسب می کنند و از پرداختن به افکار یا رفتاری که منجر به افزایش اضطراب در آن ها می گردد، اجتناب می نمایند.