پهنه بندی آگرواکولوژیکی نظام های تولید گندم (Triticum aestivum L.) دشت کشاورزی شاوور خوزستان با به کارگیری فناوری RS و GIS

استفاده درست و بهینه از اراضی کشاورزی مستلزم ارزیابی دقیق منابع آگرواکولوژیکی بوم نظام تولید یک منطقه است، و یکی از ساز و کارهای موثر برای درک این توانمندی پهنه بندی اگرواکولوژیکی می باشد. در این مطالعه، به منظور پهنه بندی اگرواکولوژیکی نظام‏های تولید گندم آبی (Triticum aestivum L.) دشت کشاورزی خیز شاوور خوزستان از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. پس از پهنه بندی در نهایت، هشت پهنه اگرواکولوژیکی به دست آمد. سپس مشخصات اقلیم، خاک و توپوگرافی هر پهنه با نیازهای رویشی گندم مقایسه و کلاس های تناسب اراضی با استفاده از روش پارامتریک (ریشه دوم) و استوری تعیین شدند. نتایج نشان داد که کلاس تناسب اقلیم برای محصول گندم بسیار مناسب (S1) می باشد. بر اساس این روش ها به ترتیب تقریبا 42 و 58 درصد اراضی در کلاس های نسبتا مناسب (S2) و تناسب بحرانی (S3) قرار گرفتند. علاوه براین، از محدودیت های عمده در منطقه شامل حاصلخیزی ضعیف خاک، کمبود ماده آلی، پایین بودن ظرفیت تبادل کاتیونی (C.E.C) و هم چنین شور و سدیمی بودن اراضی می باشد. پتانسیل تولید گندم نیز با استفاده از روش فایو محاسبه، و مقدار آن 6823 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. هم چنین پتانسیل تولید اراضی در هر یک از پهنه ها، نیز برآورد شد، که به دلیل اثرات عوامل محدودکننده فوق الذکر پتانسیل تولید اراضی گندم در پهنه های موسوم به اراضی خلف عزیز (A)، بام دژ (B)، الهایی (C)، علی چعب (D)، کرخه (E)، عبدالخان (F)، سید عباس (G) و بیت حاتم (H) به ترتیب 28، 60، 60، 60، 55، 52، 40 و 51 درصد کاهش نشان داد که با اصلاح این محدودیت ها مثل اعمال مدیریت صحیح از قبیل افزایش ماده آلی به خاک و آب شویی اراضی می توان تولید محصول را در این بوم نظام ها افزایش داد.