تاثیر محلول پاشی اسپرمین و اسپرمیدین بر رشد و برخی صفات فیزیولوژیکی نخود (Cicer arietinum L.) تحت تنش شوری

پلی آمین ها، پلی کاتیون های آلی با وزن مولکولی کمی هستند که در فرآیندهای مختلف فیزیولوژیکی گیاه ازجمله مقاومت در برابر تنش ها موثر می باشند. به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی پلی آمین های اسپرمین و اسپرمیدین بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزارع خارتوران شاهرود با شوری 5/7دسی زیمنس بر متر در سال1395 اجرا گردید. محلول پاشی اسپرمین در سه سطح (صفر، 0/25 و 0/50میلی مولار) و اسپرمیدین در سه سطح (صفر، 0/25 و 0/50میلی مولار) در سه مرحله چهاربرگی، گلدهی و پر شدن غلاف ها انجام شد. صفات مختلفی از جمله محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء، فعالیت آنزیم های کاتالاز، پلی فنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز، ارتفاع بوته، تعداد شاخه در هر بوته، تعداد غلاف در هر بوته، تعداد دانه در هر غلاف و عملکرد دانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که محلول پاشی اسپرمین با غلظت 0/50میلی مولار منجر به افزایش شاخص پایداری غشاء (15درصد) و ارتفاع بوته (23درصد) در گیاهان تحت تنش شوری نسبت به تیمار بدون محلول پاشی شد. همچنین کاربرد غلظت 0/50میلی مولار اسپرمیدین موجب افزایش شاخص پایداری غشاء (17درصد)، ارتفاع بوته (31درصد)، تعداد شاخه (52درصد)، تعداد غلاف در هر بوته (27درصد)، وزن100دانه (16درصد) و عملکرد دانه (15درصد) در مقایسه با تیمار بدون محلول پاشی گردید؛ در حالی که تیمارهای ترکیبی اسپرمین و اسپرمیدین تنها بر شاخص های محتوای نسبی آب برگ و فعالیت آنزیم های پلی فنول اکسیداز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز تاثیرگذار بود. براساس نتایج، محلول پاشی تیمارهای مختلف تاثیر معنی داری بر وزن غلاف، وزن دانه و تعداد دانه در غلاف نداشتند. در مجموع محلول پاشی اسپرمیدین در کاهش اثر سوء تنش شوری موثرتر از اسپرمین بود. همچنین کاربرد غلظت 0/50میلی مولار هر دو پلی آمین موثرتر از غلظت 25/0میلی مولار بود.