تاثیر لئوناردیت (Leonardite) بر سینتیک واجذب فلزات سنگین در خاک های آلوده با مواد مادری متفاوت

لیوناردیت (Leonardite) منشا هیومیک و فولویک اسید بوده و حاوی گروه های عاملی کمپلکس کننده عناصر سنگین می باشد. به منظور بررسی تاثیر لیوناردیت در سینتیک دفعی کادمیوم (Cd)، روی (Zn) و سرب (Pb) در خاک هایی با منشا مواد مادری متفاوت، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 2 فاکتور: 1. نوع خاک (سینیت (Syenite)، شیست (Schist) و گابرو (Gabbro)) و 2. سطح لیوناردیت (0، 2 و 5 درصد) با سه تکرار اجرا گردید. جهت اجرای آزمایش ابتدا خاک ها با عناصر سنگین مورد مطالعه آلوده شدند و پس از اضافه کردن لیوناردیت، نمونه برداری در فاصله زمانی 2، 24، 48 ساعت، 7، 15، 30، 45، 60 و 90 روز انجام شد. برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی، کانی شناسی (XRD) و سینتیک واجذب فلزات سنگین در سطوح مختلف لیوناردیت انجام شد. مقدار واجذب عناصر در نمونه های تیمار شده با لیوناردیت، با گذشت زمان کاهش یافت. پس از برازش داده ها بر معادلات سینتیکی، مدل تابع نمایی و پخشیدگی پارابولیک با ضریب تبیین بالا (R2) و خطای استاندارد کمتر انتخاب گردیدند. نتایج نشان داد ترکیب و نوع کانی های رسی خاک ها متفاوت بود. بر اساس آزمایش های سینتیکی مقدار واجذب فلزات بین سطوح مختلف لیوناردیت و همچنین خاک های مورد مطالعه اختلاف معنی دار داشت و بیشترین مقدار واجذب (a و b) عناصر در خاک حاصله از سینیت مشاهده گردید. همچنین به دلیل کمتر بودن pH و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک سینیت، ضریب پخشیدگی (Kd) نسبت به سایر خاک ها افزایش چشم گیری برای فلزات سنگین مورد مطالعه نشان داد. بر این اساس کاربرد لیوناردیت باید با توجه به ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک ها صورت گیرد.