طراحی الگوی بازدارندگی نظامی از منظر آموزه های دینی

بازدارندگی نظامی و کاربرد آن قدمتی به تاریخ جنگ دارد. در واقع بازدارندگی دشمن را به لحاظ فیزیکی دفع نمی کند بلکه به لحاظ روانی ممانعت از تجاوز او می کند. امروزه باوجود مطرح شدن مفهوم بازدارندگی در تمامی عرصه های نظامی، دفاعی، سیاسی وحتی اقتصادی، الگوی واحد و یا رهنایه مدونی براساس موازین اسلامی ومتکی به ادبیات دفاعی اسلام تدوین نگردیده است. در این پژوهش برای ارایه الگوی بازدارندگی نظامی ابتدا از طریق مشاوره و مصاحبه با خبرگان در خصوص تعیین منابع اصلی مکتب اسلام درحوزه عنوان پژوهش، به چهار منبع ارزشمنداسلامی؛ قرآن کریم، سیره نبوی، تاریخ اسلام ونهج البلاغه دست یافته ایم. با توجه به اینکه واژه بازدارندگی نظامی در منابع فوق با همین عنوان ذکر نشده است، لذا با مطالعات اکتشافی و همچنین مصاحبه با خبرگان نظامی و راهبردی کشور کلید واژه ها و مولفه های اصلی بازدارندگی نظامی استخراج شده واین مولفه ها در منابع اصلی تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. از اطلاعات گردآوری شده براساس فرایند نظریه داده بنیاد 42 کدباز، 14مفهوم و7 مقوله استخراج شد. درجمع بندی کلی، الگوی بازدارندگی نظامی از منظر اسلام در قالب مدل پارادایمی بر مبنای نظریه داده بنیاد، ارایه شده است. باعنایت به اینکه دین اسلام حامی صلح طلبی واحقاق حقوق مستضعفان عالم است، دراین الگو بازدارندگی نظامی بیشتر تاکید بر جلوگیری از جنگ وخشونت دارد ودر این راستا تفاوت آشکاری با حملات پیش دستانه غربی ها و همچنین خشونت طلبی برخی از فرقه ها و قومیت های به ظاهر اسلامی از قبیل گروه تروریستی القاعده وداعش، دارد.