پیامدهای سیاسی جدایی هرات بر منطقه خراسان در عصر قاجار

ازجمله موضوعات حایز اهمیت در تاریخ معاصر ایران، تاثیر جدایی هرات به واسطه قرارداد صلح پاریس (1273ق/ 1857م) بر اوضاع سیاسی منطقه خراسان طی چند دهه بعد از آن محسوب می گردد. بر این اساس پژوهش حاضر تلاش دارد تا با استفاده از روش پژوهش های تاریخی و بر اساس اسناد و مدارک و شواهد تاریخی، به این پرسش پاسخ دهد که جدایی هرات از نگاه سیاسی چه اثراتی بر منطقه خراسان داشته است؟ یافته های پژوهش باوجود کمبود منابع در این زمینه و مبتنی بر نگاه جزیی‏نگر و با رویکردی توصیفی-تحلیلی، حاکی از آن است که مهم‏ترین تاثیر، تاخت و تاز ترکمن‏ها به خراسان و ایجاد ناامنی در آن منطقه بود که در پی آن قسمت‏های مختلف خراسان مبدل به عرصه غارت ترکمانان شد و امنیت و آرامش آن سلب گردید. همچنین نقش جدایی هرات بر مرزبندی جنوب خراسان و تاثیر انعقاد معاهده صلح پاریس بر انعقاد معاهده آخال به عنوان دیگر پیامدهای سیاسی جدایی هرات بر منطقه خراسان محسوب می‏گردد که در این پژوهش مورد واکاوی قرار گرفته است.