کاوشی در دنیای ذرات زیر اتمی

ذرات زیر اتمی کوچکترین بخش شناخته شده در یک اتم می‏باشند که به طور کلی به دو دسته فرمیون ها (fermions) یا ماده سازها و بوزون ها (bosons) یا ذرات حمل کننده ی نیرو تقسیم می‏شوند. در دسته بندی دیگری می توان ذرات زیر اتمی را به دو دسته‏ی ذرات ترکیبی و بنیادی نیز طبقه بندی نمود. از ذرات ترکیبی بوزونی می توان به مزون ها (mesons) (جلوگیری کننده از واپاشی هسته‏های اتمی) واز ذرات ترکیبی فرمیونی، به ذرات نام آشنای پروتون و نوترون اشاره کرد. فوتون ها (photon) نمونه ای از ذرات بنیادی هستند که در دسته بوزون‏ها جای دارند. همچنین کوارک ها (quark) به عنوان نمونه‏ای دیگری از ذرات بنیادی، ذرات سازنده فرمیون‏ها هستند. در واقع نوترون‏ها و پروتون‏ها به عنوان ذرات فرمیونی خود از سه کوارک تشکیل شده اند که آنها به وسیله ی ذرات بنیادی دیگری به نام گلویون به هم متصل شده اند. قطر کوارک‏ها بسیار کم بوده و آنها حجم کوچکی از هسته را اشغال می‏کنند. لازم به ذکر است که بین ذرات فرمیونی چهار نوع نیروی بنیادی حاکم است که عبارتند از: نیروی الکترومغناطیس، نیروی هسته ای قوی، نیروی هسته ای ضعیف و نیروی گرانش. همه این نیرو ها با تبادل و برهمکنش ذرات حمل کننده نیرو (بوزون‏ها) به وجود می آیند.