تاثیر کم آبیاری بر ویژگی های فیزیولوژیکی، عملکرد و میزان اسانس بیست جمعیت پونه وحشی ایرانی

پونه وحشی با نام علمی Mentha longifolia L. یکی از با ارزش ترین گیاهان چند ساله، نیساگ دار، معطر و علفی از تیره نعناسانان است. در این پژوهش، تاثیر تنش کم آبی بر ویژگی های فیزیولوژیکی و عملکردی 20 نژادگان مختلف پونه وحشی به صورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شد. کنترل رطوبت خاک با استفاده از تیمارهای آبیاری براساس 100 % (شاهد) و 60 % ظرفیت زراعی انجام شد. در این بررسی، ویژگی های فیزیولوژیکی از جمله کلروفیل a، b و کل، کاروتنویید، پرولین، کربوهیدرات کل، محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، هدایت روزنه ای، عنصرهای سدیم و پتاسیم، عملکرد ماده خشک و بازده اسانس بررسی شد. از نظر ویژگی های مورد ارزیابی بین نژادگان ها در دو سطح تیمار کم آبیاری اختلاف معنی داری (P <0.01) وجود داشت. جمعیت های متحمل دارای بیشترین بازده اسانس (69/4 %)، محتوای نسبی آب (91/69 %)، کلروفیل کل (32/0 میلی گرم بر گرم) و پرولین (80/2 میکرومول بر گرم) در تنش کم آبی بودند. نتیجه های همبستگی بین عملکرد ماده خشک با همه ویژگی ها به جز مقدار کاروتنویید معنی دار بود. در نهایت، به ترتیب پنج نژادگان هرمزگان، خوزستان، خراسان جنوبی، کرمان-1 و لرستان به عنوان جمعیت های متحمل به کم آبی برتری داشتند و برای برنامه های به نژادی آتی معرفی می گردند.