بررسی رابطه مزاج انسان با رنگ محیط: یک مطالعه مقطعی تحلیلی در شهر کرمان (1396)

 عوامل محیطی می توانند بر مغز تاثیر بگذارند و از طریق مغز، اعضای دیگر را تحت تاثیر قرار دهند. در این میان رنگ و نور جزو عوامل محیطی و شاخصه های اصلی در معماری محسوب می شوند و بیشتر از همه در کنترل ما هستند. بر اساس نظریات طب سنتی مزاج افراد تحت تاثیر عوامل مختلفی دچار تغییر می شود و سلامتی فرد تحت تاثیر قرار می گیرد. رنگ یکی از این عوامل موثر بر سلامتی است، اما تاکنون ارتباط بین آن و مزاج افراد بررسی نشده است؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی رابطه بین مزاج رنگ های محیط به عنوان عاملی خارجی، و مزاج افراد است.

این پژوهش از لحاظ هدف، پژوهشی کاربردی است که به روش توصیفی پیمایشی انجام شده است. در این مقاله به بررسی روابط میان مزاج افراد و رنگ دیوار و سقف محیط می پردازیم. جهت بررسی فرضیه، پژوهش در واحدهای مسکونی یکی از شهرک های شهر کرمان روی 144 زن خانه دار انجام شد. در این بررسی، داده ها از طریق پرسش نامه پزشکی تعیین مزاج و مشاهده میدانی از واحدهای مسکونی و ثبت رنگ های دیوار و سقف 144 اتاق خواب و نشیمن منزل گردآوری شد. تحلیل فرضیه داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 22  و با آزمون کای دو صورت گرفت. 

نتایج نشان داد به طور کلی رابطه معنی داری بین مزاج افراد و مزاج عناصر محیطی وجود دارد، به گونه ای که بین مزاج رنگ دیوار اتاق خواب و نشیمن از نظر گرمی و سردی و خشکی و تری با مزاج انسان رابطه معنی داری وجود داشت (P<0/001). نتایج آزمون نشان دهنده بی معنی بودن ارتباط مزاج رنگ سقف های اتاق خواب و نشیمن با مزاج افراد از نظر گرمی سردی و خشکی تری بود (به ترتیب 0/137، 0/115، 0/124 & 0/517 =P)

به نظر می رسد بین مزاج فرد و رنگ هایی به کاررفته در محیط رابطه معنی داری برقرار است و مزاج افراد تحت تاثیر رنگ محیط پیرامون قرار دارد؛ بنابراین معماران به عنوان طراحان اصلی ساختمان با همکاری پزشکان طب سنتی و با آگاهی از مزاج رنگ در طراحی داخلی، می توانند محیطی را جهت ارتقای سلامت کاربران ایجاد کنند.