افزایش درآمدهای مالیاتی ایران از طریق الگو برداری از ادارات مالیاتی کارا با رویکرد متغیرهای غیرقابل کنترل

امروزه دولت با توجه به مسئله تحریم نفتی، مشکل تامین بودجه را پیش‎رو دارد و لذا تمرکز روی درآمدهای مالیاتی، به‎عنوان مهم ترین بخش از درآمدهای دولت می‎تواند از اهمیت خاصی برخوردار باشد. این تحقیق به دنبال ارایه راهکاری مناسب برای افزایش درآمدهای مالیاتی کشور می‎باشد. تعیین میزان هزینه قابل صرفه‎جویی و تعداد نیروهای مازاد قابل‎ تعدیل، از دیگر اهداف این تحقیق است. در این پژوهش، از مدل متغیرهای غیرقابل کنترل و از اطلاعات مربوط به سال 1395 استفاده شده است. از متغیرهای تولید ناخالص داخلی، شاخص جمعیت استان‎ها، هزینه جاری ادارات مالیاتی و تعداد کارکنان شاغل به‎عنوان متغیرهای ورودی استفاده شده است. همچنین درآمدهای مالیاتی به تفکیک مالیات بر درآمد، مالیات بر دارایی، مالیات بر مصرف کالاهای عادی و مالیات بر مصرف کالاهای خاص نیز متغیرهای خروجی این پژوهش هستند. نتایج تحقیق نشان می دهند که عملکرد دولت در بخش مالیات به اندازه کافی کارا نبوده است و نتوانسته ظرفیت درآمدهای مالیاتی کشور را تکمیل کند. این ناکارایی، موجب وصول نشدن درآمدهای مالیاتی به مبلغ 146203 میلیارد ریال شده است. این مطالعه به منظور رفع این مشکل و تامین کسری درآمدهای مالیاتی که مهم ترین بخش از نتایج این تحقیق می‎باشد، برای هر اداره ناکارا یک تا سه اداره کارا به‎عنوان الگو تعیین می‎کند. استفاده از نحوه مدیریت این ادارات مالیاتی برای سایر ادارات ناکارا، راهکاری برای تامین درآمدهای مالیاتی و جبران کسری بودجه دولت خواهد بود. همچنین نتایج، حاکی از آن است که در صورت رسیدن به مرز کارایی، مبلغ 2596 میلیارد ریال از هزینه جاری سازمان امور مالیاتی کشور قابل صرفه‎جویی و تعداد 696 نفر از کارکنان این سازمان قابل ‎تعدیل می‎باشد. با توجه به بازده نسبت به مقیاس صعودی برای 23 اداره امور مالیاتی، کاهش هزینه ورودی این ادارات بدون تاثیر منفی بر درآمدهای مالیاتی امکان پذیر است.