بررسی باستان شناختی بخش های زهان و شاسکوه شهرستان زیرکوه خراسان جنوبی

خراسان جنوبی یکی از نقاطی است که با وجود داشتن آثار باستانی فراوان، تاریخ و فرهنگ آن ناشناخته باقی مانده است. وجود آثار باستانی که قدمت برخی از آنها به دوران پیش از تاریخ می رسد، تپه ها و محوطه های باستانی و سنگ نگاره ها، نشان از اهمیت این منطقه در طول تاریخ دارد. در این مقاله به بررسی باستان شناسی شهرستان زیرکوه در استان خراسان جنوبی خواهیم پرداخت. شهرستان زیرکوه از لحاظ موقعیت جغرافیایی در شرق استان خراسان جنوبی واقع است. این بررسی در بخش های شاسکوه و زهان شهرستان زیرکوه انجام شده است. در این بررسی میدانی که در محدوده دو بخش شاسکوه و زهان شهرستان زیرکوه و در منطقه ای به وسعت 3277 کیلومترمربع انجام شده 141 اثر تاریخی-فرهنگی شناسایی شده است. آثار شناسایی شده اعم از محوطه های تاریخی، مساجد، قلاع، برج ها، آسیاب و آسباد، سد (بند)، رباط، حوض انبار، قبرستان، کوره و معدن، غار، پاسگاه و درختان کهنسال است و از لحاظ قدمت دوره زمانی عصر مفرغ تا دوره پهلوی اول را دربر می گیرد. محوطه های تاریخی و فرهنگی منطقه مورد مطالعه دارای ارتباطات درون و برون منطقه ای بوده و از یکدیگر تاثیر و تاثر پذیرفته اند و بیشتر در حاشیه مناطق کوهستانی که دسترسی به منابع آبی دارند، واقع شده اند. این نوشتار به معرفی آثار شناسایی شده منطقه مورد مطالعه می پردازد.