اثر هشت اسانس گیاهی بر بیماری شانکر باکتریایی مرکبات

شانکر باکتریایی مرکبات، ناشی از باکتری Xanthomonas citri subsp. citri یک بیماری مهم اقتصادی در بسیاری از کشورهای نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری به شمار می‌آید. چندین پاتوتیپ از بیمارگر توصیف شده است که بر اساس منشاء جغرفیایی، دامنه میزبانی و همچنین برخی ویژگی‌های ژنوتیپی متمایز شده‌اند. این بیماری در ایران بسیار شایع است و تهدید جدی برای درختان لیموترش(Citrus aurantifolia) به شمار می‌آید، بنابراین مدیریت بیماری در مناطق کشت مرکبات‌، که بیماری مستقر شده، ضروری است. یکی از اقدام های مدیریتی بیماری استفاده از سم های مسی است، ولی استفاده طولانی مدت از این سمها منجر به ظهور سویه‌های مقاوم می‌گردد. امروزه استفاده از اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی با فعالیت ضدمیکروبی به عنوان یک روش سازگار با محیط زیست برای مدیریت بیماری های گیاهی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. اخیرا پژوهشهای بسیاری در زمینه اسانس‌های گیاهی حاوی ترکیبات ضدمیکروبی متمرکز شده است.

در این پژوهش اثر ضدباکتریایی اسانس‌های گیاهان بومادران ‌(‌Achillea millefolium)، زنجبیل (Zingiber offcinale)، بابونه (Anthemis tinctoria)،‌ رازیانه (Foeniculum vulgare)، مریم‌گلی(Salvia officinalis)،‌ گون (Astaraglus gossypinus)،‌ مرزه (Satureja hortensis) و هل (Elettaria cardamomum) علیه دو پاتوتیپ باکتری عامل بیماری در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت.

همه اسانس‌های مورد استفاده تاثیر ممانعت‌کنندگی از رشد باکتری را داشتند. همچنین اسانس گیاهان زنجبیل و هل به خوبی از رشد دو پاتوتیپ باکتری به ویژه پاتوتیپ A* جلوگیری کردند و سایر اسانس‌ها تاثیر متوسط تا ضعیف داشتند.

اسانس‌های این هشت گیاه، مخصوصا زنجبیل و هل ، پتانسیل خوبی برای مدیریت بیماری شانکر باکتریایی مرکبات دارا می‌باشند.