میزان مصرف فراورده های خونی و عوارض ناشی از آن در بخش اورژانس

با توجه به مشکلات تهیه خون، هزینه فراوری خون، عوارض مصرف خون الزام به رعایت اندیکاسیون تزریق خون اهمیت زیادی دارد و باید احتیاطات لازم برای تزریق خون صورت پذیرد. لذا این مطالعه با هدف ارزیابی معیارهای دریافت فراورده های خونی و عوارض آن در بیماران مراجعه کننده به اورژانس انجام شده است. 

 این مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی و مقطعی انجام گرفت. تمامی بیماران نیازمند به دریافت فراورده های خونی مراجعه کننده به بیمارستان های امام حسین و شهدای تجریش طی مدت 36 ماه از فروردین سال 1395 تا اسفند سال 1397 بررسی شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات چک لیست محقق ساخته، شامل ویژگی های جمعیت شناختی، اندیکاسیون تزریق و عوارض ترانسفوزیون بود. داده ها پس از جمع آوری وارد نرم افزار آماری spss نسخه 18 شد و با استفاده از آزمونهای مجذور کای و دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شد. 

 میانگین سنی بیماران 20.05 ± 43.51 سال بود . توزیع جنسی نشان داد که %61.5 مرد بودند. نتایج نشان داد که میزان فراورده خون مصرفی در کل بیماران 161.309±2041.48 واحد و در بخش اورژانس 52.056±410.89 واحد بود. گروه خونی O و AB به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی بود. از نظر اندیکاسیون تزریق، تروما بیشترین فراوانی را داشت. بین میزان سلول خونی فشرده رزرو شده و مصرفی در بخش اورژانس 62.105±375.25 واحد، پلاسمای تازه منجمد رزروی و مصرفی [1] 28.238±123.33واحد، بین میزان پلاکت خون[2] رزروی و مصرفی 21.313±71.533 واحد و برای کرایوپرسیپیتات[3] به طور متوسط 12.069±53.78 واحد تفاوت مشاهده شد. از نظر عوارض جانبی نیز لرز (22 مورد) بیشترین فراوانی را داشت. نتایج نشان داد که اختلاف بین میانگین رزرو سلول خونی فشرده [4] در سال 1395 و 1396 معنی‌دار بود (P=0.029). همچنین میانگین رزرو پلاکت‌ در سال های 1395 و 1397 اختلاف معنی داری داشت (P=0.031).

رزرو خون باید بر اساس دستورالعمل مشخصی انجام شود و کنترل کمی و کیفی در زمینه رزرو و مصرف خون در مراکز درمانی امری لازم می باشد. همچنین کاهش تعداد واحدهای تزریقی غیرضروری به بیماران می تواند یکی ازعوامل موثر در کاهش میزان خطرات تزریق خون باشد.