ابزارهای تضمین حق سلامت حجاج در آموزه های فقهی و اسناد حقوق بشری

یکی از اعمال عبادی سیاسی، که جایگاه ویژه ای در اسلام دارد، حج است. در این میان، حق سلامتی حاجیان در طول اعمال مناسک حج، عاملی مهم و تاثیرگذار تلقی می گردد. ازاینرو مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی، ضمن پاسخ به سوال «چیستی ابزارهای تضمین حق سلامت حجاج در مکتب اسلام و نظام حقوق بشر،» به بررسی سازوکارهای حمایتی حقوق بشری در زمینه حق سلامت در مناسک حج می پردازد. بنابراین هدف این مقاله، بررسی تحلیلی ابزارهای تضمین حق سلامت در دو نظام مختلف است. بررسی ها نشان می دهد علیرغم تفوق و تفضل قوانین اسلامی و وجود کنوانسیون ها و حمایت های حقوقی بین المللی، حمایت های حقوقی دولت میزبان (عربستان) نواقص و کاستی هایی دارد. با این حال جهت تضمین حق سلامت حجاج و مقابله با موانع و چالش های روبه رو، بازنگری در فقه پویای تشیع، اجتهاد دینی، همفکری و همگرایی دولت های مسلمان، به ویژه دولت عربستان، در این حوزه لازم می نماید.