باززایی درون شیشه ای مامیران ایرانی (Chelidonium majus L.)

مامیران (Chelidonium majus L.) گیاهی دارویی از خانواده خشخاش و غنی از آلکالوییدهای ایزوکوینولین است. از آنجایی که سنتز شیمیایی این آلکالوییدها مقدور نیست؛ صنعت داروسازی به مقادیر زیادی گیاه برای استخراج این ترکیبات نیازمند است. هدف این پژوهش بهینه سازی یک روش تکرارپذیر برای باززایی مامیران بواسطه کالوس زایی بود. بدین منظور، بذور مامیران بعد از ضدعفونی سطحی برای جوانه زنی در محیط 1⁄(2 MS) کشت شدند. ریزنمونه های کوتیلدون و هیپوکوتیل از گیاهچه های 20 روزه و ریزنمونه های برگ از گیاهان 3 ماهه تهیه و برای کالوس زایی در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) تکمیل شده با تنظیم کننده های رشد گیاهی مختلف کشت شدند. بیشترین وزن تر کالوس از ریزنمونه های مستقر در محیط MS دارای 1 میلی گرم بر لیتر2و4- دی کلرو فنوکسی استیک اسید (2,4-D) در ترکیب با 1 یا 5/0 میلی گرم بر لیتر از یکی از سیتوکنین های بنزیل آمینو پورین (BAP) یا تیدیازورون (TDZ) بدست آمد. در چند تیمار بعد از بازکشت های مکرر اندام زایی نیز مشاهده شد. باززایی دو ماه پس از بازکشت کالوس های حاصل از ریزنمونه های کوتیلدون در محیط کشت فاقد تنظیم کننده های رشد گیاهی با فراوانی 11/11 درصد و یک شاخساره به ازای هر ریزنمونه مشاهده شد. شاخساره ها در محیط MS فاقد تنظیم کننده های رشد گیاهی با فراوانی 78/77 درصد و 36/2 ریشه به ازای هر شاخساره ریشه دار شدند.