تبیین افتخارات حضرت علی علیه السلام در نهج البلاغه و واکاوی چرایی آنها
در تاریخ عرب همواره عنوانی بنام مفاخر به چشم می خورد. از لابلای شعر که دیوان عرب است به خوبی این سنت مشهود است و می توان درخلال آن به نوع این تفاخر، علت آنها، اهداف و غایات گوینده آن پی برد. نزول قرآن تاحدی بار منفی این سنت را کاست و از تفاخر مذموم نهی فرمود. هرچند این رسم دیرین پس از اسلام کمرنگ شد اما در خلال اشعار و اقوال برخی، هنوز هم به چشم می خورد. یکی از مکتوبات منثور که در آن عبارات فخرآمیز مشاهده می شود، نهج البلاغه است، چه بسا علت آن، اقوال بلاغی موجود در آن است چه، همواره عبارات فخرآمیز در کلام بلیغ تجلی پیدا می کند. تبیین چرایی وجود این عبارات در نهج البلاغه هدف اصلی این پژوهش است. این مقاله مفاخرات را از اثنای کلام امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه استخراج کرده و به بررسی آنها می پردازد. پس از بررسی شرایط زمانی و مکانی اقوال، علت مباهات حضرت در همه آنها مشخص و تبیین گردید؛ اولین علت آن ارایه ملاک و معیاری صحیح برای تفاخر است که حضرت این ملاکها را در خلال کلام خود می آورند. امیرالمومنین علیه السلام درهمان بستر فرهنگی عصر نزول توانستند به منظور تغییر انگاره فرهنگی تفاخر، از طرفی ملاکهای تفاخر را از نظر معنایی متحول کنند و از طرفی آنها را وسعت بخشیده، به ارایه ملاکهایی بپردازند که پیش از آن مرسوم نبوده است. از سویی دیگرحضرت تحت شرایطی خاص تنها راه برای تحریک مردم به سوی اهداف مدنظر خود (که معمولا تحریک مردم بر جهاد و تلاش برای تاثیر موعظه در آنها بود) را دربرشمردن فضایل خود و مباهات بدان دانسته اند.
پرداخت حق اشتراک به معنای پذیرش "شرایط خدمات" پایگاه مگیران از سوی شماست.
اگر عضو مگیران هستید:
اگر مقاله ای از شما در مگیران نمایه شده، برای استفاده از اعتبار اهدایی سامانه نویسندگان با ایمیل منتشرشده ثبت نام کنید. ثبت نام
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.