کاربرد ظن در قرآن کریم: تاملی پیرامون اقوال مفسران در تفسیر «ظن» به یقین
گمان و یقین دو مفهوم متضاد هستند که در قرآن، هرکدام با الفاظ مستقل آمدهاند؛ ولی لغتشناسان و مفسران بسیاری واژه ظن را دارای دو معنای متضاد شک و یقین دانستهاند. بسیاری از متکلمان و مفسران باورمندند که عقیده باید یقینی باشد و ظن در مسایل اعتقادی معتبر نیست و درنتیجه آیاتی که ظن به مسایل اعتقادی را مطرح کرده است حمل بر یقین کرده یا به تاویل بردهاند و واژه ظن را از واژگان اضداد دانستهاند که دارای دو معنای ظن و یقین است.
این پژوهش با بررسی کاربردهای واژه ظن در نزد عرب و در قرآن کریم و با توجه به قراین درونی و بیرونی آیات دارای واژه ظن و اقوال مفسران ذیل هر آیه، به مطالعه و بررسی جهانبینی قرآن در مورد ظن پرداخته است؛ همچنین بررسی میکند که آیا این واژه در دو معنای متضاد گمان و یقین بهکاررفته است یا بازگشت تمام کاربردهای قرآنی آن به معنای اصلی ظن، یعنی گمان است. افزون بر این، در این پژوهش آشکار میشود که کاربردهای واژه ظن در نزد عرب و در قرآن کریم قرینهای بر حمل ظن بر یقین - در آیاتی که مفسران به معنای یقین تفسیر کردهاند - به دست نمیدهد و حمل آیات بر معنای غالب ظن، یعنی گمان در منطق قرآن، مانعی ندارد و چهبسا مطابق اصل ظهور و علم و حکمت باریتعالی است.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.