تحلیل رویکرد حوزه های سنجش تولیدات علمی در ایران

هدف این پژوهش تحلیل رویکرد موضوعی کتاب ها و پایان نامه های حوزه های سنجش تولیدات علمی در ایران است.

روش شناسی: 

این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی کتاب سنجی است که از طریق تحلیل محتوا به انجام رسیده است. جامعه پژوهش شامل 115 عنوان کتاب فارسی و 362 عنوان پایان نامه نوشته شده در دانشگاه های دولتی ایران از سال 1380 تا سال 1395 است. گردآوری اطلاعات با چک‏لیست و تحلیل داده ها با نرم‏افزار اکسل انجام شده است.

یافته ها:

 یافته های پژوهش نشان دادند که کتاب های تالیفی حوزه های سنجش تولیدات علمی در ایران بیشتر از کتاب‏های اقتباسی، ترجمه‏ای، نقد و بررسی، گردآوری، مجموعه مقالات و راهنماهاست و کتاب ها و پایان‏نامه ها روند نشر صعودی دارند و بیشترین رویکرد موضوعی آنها تحلیل استنادی و علم‏ سنجی بوده و رویکردهای اطلاع‏سنجی، اختراع‏سنجی و مصورسازی اطلاعات کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند. همچنین بیشترین پژوهش‏های حوزه های سنجش تولیدات علمی در رشته‏های علوم کامپیوتر، پزشکی، آموزش عالی، مدیریت، فناوری اطلاعات و کتابداری و علم اطلاعات و کمترین آنها در رشته های اخلاق، تاریخ، فلسفه، حقوق و مطالعات زنان انجام شده است. علاوه‏براین رویکرد موضوعی کتاب ها و پایان نامه ها از موضوعات کتابشناسی ها و تحلیل استنادی به علم سنجی و مصورسازی اطلاعات تغییر یافته و مهم ترین شکاف های موضوعی آنها عدم سنجش کیفی و آسیب شناسی این حوزه هاست.

نتیجه گیری: 

نتایج نشان دادند که کتاب ها و پایان نامه های حوزه های سنجش تولیدات علمی در ایران هم‏پوشانی موضوعی بیشتری داشته و نیاز به آسیب شناسی برای شناسایی شکاف ها و چالش های موجود در این زمینه دارند.