بررسی نقش تربیتی نشاط معنوی با توجه به گزاره های قرآنی و روایی

نشاط معنوی مقوله ای است که علیرغم اهمیت فراوان آن، کمتر به آن به عنوان موضوعی مجزا توجه شده است. نشاط معنوی در ابعاد فردی و اجتماعی آن، تعادل را به همراه خواهد داشت. با از دست رفتن تعادل روانی، شاهد انواع اختلالات روانی فردی و از هم گسیختگی نظام اجتماعی خواهیم بود. نشاط معنوی که تجمیعی از ویژگی های نشاط و معنویت است، نقش تربیتی بی همتا، مداوم و موثری در سلامت روان فرد و اجتماع خواهد گذاشت. این مقاله با هدف کنکاش در نقش تربیتی نشاط در سایه ی گزاره های دینی به روش توصیفی تحلیلی فراهم آمده است، از میان نقش های تربیتی متنوع و متفاوت نشاط معنوی، به سه مورد اشاره شده است. این بررسی با توجه به عنوان اعتباری گزاره های دینی صورت گرفته که در تعیین جایگاه موضوع مورد بحث و کالبدشکافی برای دستیابی سریع تر و کامل تر به هدف موردنظر، روشی نوین و موثر می نمایاند که می تواند پژوهش گر دینی را در نهادینه کردن و سامان بخشی تحقیقاتش یاری نماید. از تحلیل گزاره های دینی، این نتایج حاصل شد که اولا: شادی تعریف شده در گزاره های دینی متناسب با سبک زندگی اسلامی است. ثانیا: «نشاط معنوی» شادی عقلانی، مطلوب، ممدوح و پایداری است که لذتش فوق لذات حسی است و "لذت جویی صرف" را برنمی تابد و سبب پویایی، انگیزه بخشی، خلاقیت، سرزندگی، شادابی و همبستگی و کمال انسان می شود. این نشاط قوه ی مدرکه و اندیشه ی انسان را تحت تاثیر قرار می دهد. و او را به فعالیتهای خداپسندانه و توبه و استغفار، رهنمون می شود. و این تنها راه رهایی از افسردگی و نگرانی است.