ارزیابی تنوع ژنتیکی و برآورد شاخص های تشابه افراد در جمعیت های خرس قهوه ای منطقه حفاظت شده پرور

فشار ناشی از دخالت های انسانی در زیستگاه و شکار غیرقانونی سبب شده است که در حال حاضر جمعیت های باقی مانده خرس قهوه ای در ایران به صورت جمعیت های کوچک و منزوی مشاهده شوند. علی رغم نقش به سزای این گونه بر سلامت زیست بوم های طبیعی، اطلاعات بسیار اندکی در خصوص تنوع ژنتیکی و همچنین روابط خویشاوندی بین افراد در جمعیت های باقی مانده از این گونه در کشور وجود دارد. پیشرفت های صورت گرفته در زمینه استخراج دی ان ای از نمونه های غیرتهاجمی، امکان اجرای مطالعات ژنتیک برای گونه های آسیب پذیر را فراهم آورده است. در مطالعه حاضر با استفاده از نمونه برداری غیرتهاجمی شاخص های تنوع ژنتیکی، احتمال تشابهات ژنتیکی بین افراد و تعداد ژنوتیپ های منحصر به فرد شناسایی شده به منظور برآورد حداقل تعداد افراد جمعیت خرس قهوه ای در منطقه حفاظت شده پرور مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 10 نشانگر ریزماهواره با استفاده از دی ان ای استخراج شده از نمونه های سرگین تکثیر شد. میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده 51/0، هتروزیگوستی مورد انتظار 57/0 و شاخص اطلاعات چندریختی برابر با 5/0 محاسبه شد. شاخص تشابه افراد (sib)PID  و (unbiased)PID  به ترتیب برابر با 078/0 و 0032/0 محاسبه و هم چنین تعداد 19 ژنوتیپ منحصر به فرد شناسایی شد. نتایج به دست آمده نشان داد که علی رغم کیفیت اندک دی ان ای استخراج شده از نمونه های غیرتهاجمی، نشانگرهای استفاده شده کارایی آماری مناسبی در تمایز نمونه ها، ارزیابی احتمال تشابه افراد، و برآورد حداقل اندازه جمعیت دارند. رویکرد استفاده شده در مطالعه حاضر می تواند به عنوان دستورالعملی در برآورد جمعیت و ارزیابی ارتباطات خوشاوندی گونه های جانوری، به خصوص گوشت خواران در خطر تهدید، با استفاده از روش های نمونه برداری غیرتهاجمی مورد استفاده قرار گیرد.