پایش و ارزیابی وضعیت آموزش عالی ایران بر مبنای اسناد بالادستی کشور

با توجه به اهمیت آموزش عالی در رشد و پیشرفت علم وفناوری، این مقاله عملکرد ایران در بعد آموزش عالی را از سال 1392 تا 1396 باتوجه به شاخص های تعیین شده اسناد بالادستی(نقشه جامع علمی کشور و برنامه پنج ساله توسعه ششم)، ارزیابی کرده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از داده های آماری یونسکو و مرکز پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی گردآوری و تحلیل شده است. ایران در برخی شاخص ها عملکرد مطلوب و در تعدادی عملکرد نامطلوب داشته است. شاخصهایی چون «نرخ ناخالص ثبت نام»، «سهم دانشجویان تحصیلات تکمیلی»، «سهم دانشجویان کاردانی و دکتری»، «سهم فارغ التحصیلان دانشگاه های غیردولتی»، «سهم آموزشهای مهارتی» و «سهم اعضای هیات علمی استادیار»، نزدیک به مقدار مطلوب تعیین شده در اسناد بالادستی بوده اند، اما شاخص هایی نظیر تعداد «دانشجویان علوم پایه»، «تعداد کل فارغ التحصیلان»، «تعداد اعضای هیات علمی»، «نسبت دانشجو به هیات علمی وزارت بهداشت و وزارت علوم تحقیقات و فناوری»، «سهم دانشجوی خارجی»، :تعداد دانشگاه ها» که در رتبه بندی جهانی جزء 10درصد برتر بوده اند و «سهم هزینه کرد آموزش عالی از تولید ناخالص داخلی»، با مقدار مصوب اسناد بالادستی فاصله بسیار داشتند. همچنین یافته ها نشان داد که شاخص های آیین نامه «نظام پایش و ارزیابی علم، فناوری و نوآوری کشور» که از سوی شورای عالی عتف ارایه شده است، نیاز به بازنگری و هماهنگی بیشتر با اسناد بالادستی دارند.