تحلیل کاربردی مقادیر تبخیرتعرق برآورد شده از تصاویر ماهواره ای در شناسایی مناطق با پتانسیل صرفه ‏جویی مصرف آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

در سال‏های گذشته، مطالعات متعددی برای برآورد تبخیرتعرق گیاهان به روش‏های مختلف در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه و یا به صورت موضعی انجام شده است. در بسیاری از این مطالعات امکان‏سنجی برآورد مصرف واقعی آب با الگوریتم‏های مختلف مورد بررسی قرار گرفته شده است. در حالیکه هدف از انجام این مطالعه استخراج یک نتیجه کاربردی در راستای تحقق اهداف احیای دریاچه ارومیه بود. مقادیر تبخیرتعرق برآورد شده از تصاویر ماهواره ای با استفاده از الگوریتم SEBAL و مقایسه آن با مقادیر بارندگی در پهنه‏ های مختلف به منظور مکان‏یابی مناطق تحت آبیاری انجام شد. از نتایج این بررسی مناطق با مصرف بالای آب (Hot_Spots) در سطح حوضه استخراج شد. این مناطق می‏تواند معرف مناطق با حداکثر پتانسیل صرفه‏جویی آب باشند. مقادیر برآورد شده تبخیرتعرق واقعی (ETa</sub>) با استفاده از تصاویر ماهواره‏ای در مقایسه با مقادیر بارندگی (P-ETa</sub>=باران مازاد بر مصرف (+) یا نیاز خالص آبیاری (-)) برای سال های زراعی 2014-2013 و 2015-2014 در پهنه‏های مختلف حوضه استخراج شد. بررسی ها نشان داد در نواحی غربی (دشت ارومیه) و جنوب شرقی دریاچه (دشت‏های میاندوآب و مهاباد) و در قسمت هایی از مناطق شمال شرقی و شمال غربی (سراب و سلماس) مقادیر مصرف واقعی به‏مراتب بیشتر از میزان بارندگی بوده که بیانگر سطح بالای اراضی تحت آبیاری در این مناطق است. بررسی نقشه‏های کاربری اراضی نیز تراکم بالای اراضی تحت آبیاری را در این مناطق نشان می‏دهد. درنتیجه، شناسایی مناطق تحت آبیاری و دارای پتانسیل بالای صرفه‏جویی می‏تواند برای پیاده‏سازی و اجرای طرح‏های الگویی (pilot) صرفه‏جویی مصرف آب و در راستای تامین حقابه از دست رفته دریاچه راهگشا باشد.