بررسی انعکاس کهن‎الگوهای آنیما و سایه در شعر پست‎مدرن با تکیه بر اشعار سید مهدی موسوی

نقد کهن ‎الگویی، علم بررسی نشانه ‎ها و نمادهایی از لایه‎ های درونی خالقان آثار هنری است. نظریه کهن ‎الگوهای کارل گوستاو یونگ، بر این مبنا است که شخصیت هر فرد، از لایه‎ های درونی متعددی تشکیل شده که با ضمیر ناخودآگاه جمعی در ارتباط است. از جمله برجسته‎ترین این کهن‎ الگوها می‎توان به آنیما و سایه اشاره کرد. هدف از این پژوهش بررسی اشعار پست مدرن با تکیه بر دو کهن الگوی سایه و آنیما است تا جایگاه این دو لایه درونی در اشعار شاعر و نمادهای مرتبط با این دو کهن ‎الگو شناسایی شوند. نتایج نشان داد که شاعر با وجود تاکید بر اصول پست‎ مدرنیسم، باز در چارچوب قالب‎های ضمیر ناخودآگاه جمعی قرار گرفته و مجبور به پیروی از ساختارهای نشانه‎ گذاری‎ شده کهن ‎الگوهاست. در این میان کهن‎ الگوی سایه، قدرت محکم‎تری در شخصیت شاعر دارد. او بر گره‎ خوردگی سایه و تاریکی و بر ویژگی سکوت و یاریگری آنیما بیشتر از سایر جلوه ‎ها پرداخته است. همچنین مشخص گردید که موسوی، نمادهای پنجره، جلاد، دایره، دراکولا، آسمان تار و قصاب را به نمادهای معمول سایه افزوده و برای آنیما نیز از نشانه‎ های مرسوم معشوق، صبح، مادر، همسر، دریا، ابر و نور بهره برده است.