بررسی عوامل موثر در واگرایی های قومی در ایجاد جرم و تنش های اجتماعی

وجود اقوام متعدد و خرده فرهنگ های بسیار متفاوت در ایران، بافت فرهنگی بسیار غنی را به وجود آورده است که گاه همین تفاوت ها، مجادله ها و کشمکش هایی را نیز در بین اقوام مختلف باعث شده است که به جرم و جنایت منجر شده است که در این پژوهش به شناسایی عوامل موثر در واگرایی های قومی و تاثیرگذاری آن در ایجاد جرم و تنش های اجتماعی این قومیت ها در میان مردم شهرستان ارومیه پرداخته است.

تحقیق حاضر به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش کیفی و از نظر شیوه اجرا به روش نظریه زمینه ای (با رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی) انجام شده است. جامعه آماری تحقیق 18 نفر از قومیت آذری زبان شهرستان ارومیه هستند که براساس روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری در این پژوهش مشارکت داشته اند و داده های کیفی با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری شد و بعد از کدگذاری، مفاهیم اصلی به دست آمد و با حذف مفاهیم مشابه و ادغام آن ها، برای ارایه نظریه نهایی از استراتژی نظریه زمینه ای گراندد استفاده شد.

یافته های تحقیق در 87 مفهوم دسته بندی شد و از میان این مفاهیم، پنج مقوله اصلی به دست آمد که عبارت اند از زبان و ادبیات زبان مادری، بی احترامی توسط دیگران، نارضایتی سیاسی، از بین رفتن زیست بوم، توزیع ناعادلانه ثروت و امکانات کشور. نظریه زمینه ای به دست آمده در قالب یک مدل پارادایمی که شرایط علی، شرایط مداخله گر، راهبردهای کنش و پیامدها را در برمی گیرد، ارایه شده است.

پنج مقوله اصلی به دست آمده مهم ترین عوامل موثر در واگرایی قومی هستند که باعث تنش های اجتماعی شده است. مقوله هسته ای پژوهش، مفهوم «نارضایتی سیاسی» است که سایر مقولات اصلی را دربر می گیرد؛ اگر این مقوله برطرف شود، در سایه امنیت ملی و احترام به هویت ملی، وقوع جرم و تنش های اجتماعی حاصل از واگرایی قومیتی کم رنگ خواهد شد.