بازتاب ذهنیت غنایی در هنجار تغزلی و غزل هوشنگ ابتهاج (ه. الف. سایه)

هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه) شاعر نوپرداز و غزل سرای معاصر، تجلی خاص و تازه ای از شعر غنایی را به ظهور رسانده است. او هم در شعر نیمایی و هم در غزل، وام دار نگرش و زبان تغزلی پیشینیان است و به گونه های مختلف از ذهنیت غنایی رایج در شعر فارسی، هم چنین از شاعران غزل سرای نامی تاثیر پذیرفته است. با این وصف، رویکرد غنایی ابتهاج،واجد مختصاتی انحصاری است که او را از دیگر غزل سرایان سنت گرا متمایز می سازد. در این گفتار، به چند و چون خصلتت غزلی غزلیات ابتهاج پرداخته شده و تلاش گردیده کیفیت و ابعاد تاثیرپذیری این شاعر از سنت غنایی در شعر فارسی، هم چنین چگونگی برخورد وی با برخی مبانی و مولفه های رایج شعر تغزلی و غنایی، تحلیل و تبیین شود. در این راستا،رویکرد دوگانه ابتهاج که گاه وجه معمول و سنتی دارد و زمانی نامتعارف و انحصاری است، با موضوعات و مفاهیمی چون ذهنیت غنایی، نگرش عاشقانه، سنت عشق ورزی، زیباپنداری معشوق، معشوق ستایی و شیفتگی عاشق و... ، مورد بررسی قرار گرفته و نقش این مقولات در تکوین زبان تغزلی و مضمون آفرینی و زیبایی شناسی غنایی غزلیات ابتهاج، اعم از غزلیات صرفا عاشقانه او و غزل هایی که دارای بار نمادین و اعتبار اجتماعی و فلسفی هستند، بیان و تشریح شده است.