مطلوبیت سنجی امنیت فضاهای عمومی شهری جهت حضورپذیری زنان (نمونه موردی: منطقه یک شهر شیراز)

امنیت یکی از مولفه های اصلی حضورپذیری شهروندان در فضاهای عمومی است. با توجه به اینکه زنان بیشتر در معرض تهدیدات اجتماعی قرار دارند، تامین امنیت فضاهای شهری برای حضورپذیری این قشر، اهمیت بیشتری دارد. هدف این پژوهش مطلوبیت سنجی امنیت فضاهای عمومی شهری منطقه یک شیراز جهت استفاده زنان می باشد.

روش تحقیق: 

رویکرد این پژوهش توصیفی-تحلیلی و ابزار مورد استفاده برای پردازش داده ها، تحلیل عاملی در نرم افزار spss است. به منظور گردآوری داده ها در این تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده است. شاخص های مورد استناد در پژوهش نیز با مرور اسناد معتبر پژوهشی استخراج شده است. جامعه آماری پژوهش، زنان عابر در دو فضای شهری شاخص در منطقه 1 شهر شیراز است. شیوه نمونه گیری نیز از طریق روش کوکران و روش نمونه گیری سیستماتیک بوده است و در مجموع تعداد نمونه ها به 150 مورد رسیده است.

یافته ها و نتیجه گیری:

 نتایج این پژوهش نشان می دهد که امنیت فضاهای عمومی منطقه یک در ابعاد کالبدی، فعالیتی و معنایی، از منظر زنان پایین است؛ درحالیکه در بعد اجتماعی میزان امنیت این فضاها در حد متوسط می باشد. نتایج تحلیل عاملی نیز نشان می دهد که در مجموع می توان از میان 27 شاخص استخراج شده بر روی 5 عامل مهم در ارتقاء حس امنیت زنان تاکید نمود که عبارتند از: ایجاد زمینه و زیرساخت های لازم برای حضور بی دغدغه زنان (با مقدار ویژه 493/2)؛ کیفیت فضای عمومی (با مقدار ویژه 927/1)؛ طراحی محیطی مناسب به منظور جلوگیری از وقوع جرم (با مقدار ویژه 687/1)؛ صمیمت و خودمانی بودن محیط (با مقدار ویژه 437/1) و استقلال زنان برای حضور در فضای عمومی  (با مقدار ویژه 330/1). مجموعه این عوامل بیانگر شرایطی هستند که می توانند بستر و زمینه لازم برای برقراری امنیت زنان در فضاهای عمومی شهر شیراز را فراهم کنند. در مجموع لازم است به منظور ارتقاء حس امنیت زنان در فضاهای شهری شیراز از چند راهبرد کلان همچون طراحی محیطی امنیت محور، افزایش خوانایی فضایی و تامین روشنایی مطلوب فضاهای شهری بهره برد. تحقق پذیری هر کدام از راهبردهای ذکرشده، مستلزم پیاده سازی و اجرای راهکارهای عملیاتی همسو با این راهبردها است.