تبعیض در ارائه مراقبت های درمانی: یک مطالعه کیفی تحلیل محتوا

تبعیض در مراقبت سلامت یکی از چالش‌های اصلی پیش روی مدیران نظام سلامت در کشورهای مختلف دنیا است و به عنوان پیامد اصلی بی‌عدالتی در خدمات سلامت می‌باشد. از این رو شناخت کامل پدیده تبعیض در مراقبت سلامت و تعیین سیاست‌های مقابله با آن ضروری است. این مطالعه با هدف شناسایی تجربیات ارایه‌دهندگان مراقبت‌های درمانی از تبعیض در مراقبت سلامت انجام گردید.

این مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوا از سال 1398 الی 1399 انجام گردید. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختارمند با 16 شرکت‌کننده در دو بیمارستان دولتی و خصوصی در شهر تهران گردآوری شد. مشارکت‌کنندگان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و نمونه گیری تا اشباع داده‌ها ادامه داشت. داده‌های به دست‌آمده با روش Graneheim و Lundman مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، سه طبقه اصلی و هفت زیرطبقه فرعی پدیدار گردید. طبقه 1 اجبار سازمانی (رویه‌های سازمانی،کمبود نیروی انسانی)؛ طبقه 2 مغفولیت اخلاقی (کم‌توجهی به کرامت انسانی و کمبود آگاهی از اصول اخلاق پزشکی)؛ طبقه 3 تبعیض مثبت (در اختیارگذاشتن برخی امکانات برای بیمار، انجام‌دادن برخی خدمات اضافی برای بیمار، سابقه کار کارکنان).

این مقاله بخشی از رساله دکتری تخصصی پرستاری و دارای کد اخلاق IR.USWR.REC.1398.023 می‌باشد.

بر اساس یافته‌های مطالعه، مدیران ارشد نظام سلامت می‌توانند رویه‌های سازمانی ارایه مراقبت سلامت را مورد بازنگری قرار داده و همچنین بر روی افزایش سطح آگاهی ارایه‌دهندگان مراقبت سلامت همچون پزشکان و پرستاران درباره اصول اخلاق پزشکی تمرکز نمایند. علاوه بر این توصیه می‌شود، مدیران سیاست‌های ارایه مراقبت‌های درمانی را بر اساس نیازهای مراقبتی بیماران تبیین و نظارت لازم بر اجرای این سیاست‌ها را مورد توجه قرار دهند.