امکان‎ سنجی بازگشت داعش به لیبی در پرتو جنگ داخلی

هدف این پژوهش، بررسی تاثیر وضعیت آشوب‎زده‌ی فعلی لیبی بر بازگشت داعش به این کشور است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. نتایج نشان می‌دهند که بحران سیاسی و چالش امنیتی حادث‌شده در لیبی از سه سطح فرهنگی- اجتماعی، اقتصادی- سیاسی و نیز ژیوپولیتیکی نشات می‌گیرد. در سطح فرهنگی- اجتماعی عنصر و شاه‌کلید «قبیله‌محوری»، در سطح اقتصادی- سیاسی عنصر «نفت»، در سطح سیاسی «خلاء قدرت داخلی» و در سطح ژیوپلیتیکی «رقابت قدرت‎های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای» حایز اهمیت هستند. خشونت‌های داخلی بین هویت‌های متعارض نه‌تنها مانع شکل‌گیری اقتدار مدنی فراگیر بوده، بلکه فضا را برای مداخلات قدرت‌های خارجی از طریق پشتیبانی از هر یک از هویت‌های درگیر را فراهم کرده است. بحران داخلی لیبی، راه‌حل نظامی ندارد و مذاکره با هدف به‌تعادل‌رساندن گروه‌های درگیر، تنها راه‌حل قابل تصور برای پایان این بحران است. درغیر‌این‌صورت گروهایی هم‌چون داعش، امکان و انگیزه‌ی بسیار بالایی برای کنش‌گری در لیبی دارند.