نقش فرهنگی محرمیت و روش های طراحی در تفکیک فضاهای زنانه و مردانه در مساجد

زنان در طول تاریخ برای رسیدن به ارزش های معنوی نیاز به یک مکان داشتند، این فضای عبادی همواره دستخوش تغییرات بوده و در نهایت تحولات بسیاری در نحوه شکل گیری داشته است. موضوع این پژوهش بررسی فضای خاص عبادت برای زنان و چگونگی تفکیک آن از فضای مردانه در مساجد است. اهمیت این پژوهش در این است که مسجد فضایی مهم و همواره به صورت روزانه و هفتگی در جوامع اسلامی مورد استفاده قرار می گیرد و متناسب با توسعه جمعیت و گسترش شهرها همواره شمار قابل توجهی مسجد، طراحی و ساخته می شود که چگونگی طراحی فضای زنانه در آن ها بسیار اهمیت دارد. با اختصاص دادن فضایی متعلق به زنان امکان حضور آنان فراهم می شود و منجر به ایجاد مکان های دینی-عبادی زنانه می شود. این پژوهش از جنبه داده ها کیفی می باشد و از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و همچنین روش تحقیق تحلیل محتوا استفاده شده است. هدف از انجام این پژوهش این است که راه حل های گوناگون تفکیک فضای زنانه در مساجد و مزایا و کاستی های هر کدام از راه حل ها و شناسایی انواع روش های جداسازی فضای زنان، در سرزمین های اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که هر یک از شیوه های تفکیک و تمایز فضای زنانه از مردانه (تفکیک با پرده، نیم طبقه، طبقه و...) محاسن و کاستی هایی داشته است که انتخاب هر یک از گزینه ها هم با توجه به جنبه های کارکردی مسجد (مسجد جامع، مسجد محله و...) و هم امکانات ساختمانی بوده است.