سیری در تطور معنایی - تاریخی «حلال»

فهم صحیح و دقیق هر معنا یا مفهومی در اولین گام خود، به رمزگشایی از واژگانی نیازمند است که وظیفه انتقال آن معنا را به دیگران به عهده دارد. عدم درک درست از واژگان یک علم، تفسیر نادرستی از آن را به همراه دارد و شناخت دقیق آن واژگان، سهم بسزایی در فهم دقیق و کامل مسایل آن علم دارد. در این جستار  سیر تطور معنایی- تاریخی واژه «حلال» در ادیان و نحله های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و ریشه شناسی شده است؛ به تاریخچه حلال و حرام از خلقت حضرت آدم و در ادیان و نحله های هندوییسم، بودیسم، زرتشت و ادیان ابراهیمی پرداخته شده است و با ارایه تصویری دقیق و جامع از این واژه و نیز بیان تاریخچه آن نزد قدما، چراغ راهی برای پژوهشگران این حوزه وسیع فراهم شده است. حلال در لغت به معنی گشاینده، گشایش، گره گشایی و راحتی است. در اصطلاح فقه، حلال حکمی وضعی است نه حکم تکلیفی. کلمات دیگری نیز در ادبیات دینی و استعمالات امروزی در همین معنا به کار رفته است؛ به عنوان مثال واژه های طیب، green سبز، طاهر، اسلامی، سالم، پاک، مذکی و مصفی؛ اما جامع، کامل و پرکاربردترین آنها واژه «حلال» است. در بیان معنای حلال از نگاه اسلامی به وضوح آمده است که حلال در اسلام صرفا جنبه تشریعی و تعبدی ندارد، بلکه برآورنده منفعت، صلاح، فلاح و آرامش نسل های بشر است و جنبه های مختلف جسمی، ذهنی، روانی  و رو حانی او را نیز در بر می گیرد و استفاده از محصول حلال سلامت و سعادت را به همراه دارد. مقاله حاضر پژوهشی بنیادی با روش  توصیفی- تحلیلی به شیوه کتابخانه ای است.