به‏ کارگیری روش چانه ‏زنی نش نامتقارن جهت تخصیص بهینه منابع آبی مشترک در شرایط ورشکستگی

تحت شرایط کمبود آب ناشی از محدودیت منابع آب و بهره‏ برداری بی‏ رویه، مدیریت مبتنی بر مشخصه‏ های انعطاف پذیری، عدالت و پایداری منابع آب می تواند نقش مهمی در جلوگیری از ادامه روند بحران زا و کاهش نزاع آب بران ایفا نماید. در این پژوهش با استفاده ترکیبی از مفاهیم ورشکستگی و چانه‏زنی نش نامتقارن، به ارایه چارچوب تخصیص بهینه منابع آبی مشترک پرداخته شد. حوضه آبریز اترک شامل استان های گلستان، خراسان های شمالی و رضوی به‏ عنوان مطالعه موردی منظور شد. ابتدا به ‏وسیله مدل بهینه سازی نش در حالت متقارن و نامتقارن تخصیص آب در این حوضه صورت پذیرفت، در کنار این مدل از روش های متداول در رویکرد ورشکستگی نیز استفاده شد و با مدل چانه زنی نش مقایسه شد. نتایج نشان داد با لحاظ مفروضات مختلف، مدل چانه زنی پیشنهادی قادر به پوشش نتایج قوانین ورشکستگی متداول می‏باشد. همچنین دخیل نمودن پتانسیل آب تولیدی در تعیین وزن آب‏ بران در مدل چانه زنی نش نامتقارن می‏ تواند گام مهمی در جهت تخصیص عادلانه ‏تر آب باشد و در این حالت تخصیص آب استان‏ های گلستان و خراسان های شمالی و رضوی به‏ ترتیب 138، 902 و 174 میلیون متر مکعب در سال می‏ شود. با انجام تحلیل حساسیت، نتایج نشان داد، با تغییر وزن نسبی، رتبه درصد تامین آب آب‏بران دچار تغییر می‏شود. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مدل انعطاف‏ پذیر پیشنهادی با فراهم نمودن امکان مذاکره، می تواند ابزار مدیریتی کارایی جهت حل مسایل کلان تخصیص منابع آب مشترک به ‏شمار رود.