پروژه کاوش اضطراری باستان شناسی خیابان بابک (نبش کوچه زحمتکش) شهر ری: گزارش مقدماتی از نویافته های معماری و شواهد باستان شناسی

در زمستان 1397، هنگام گودبرداری در بافت تاریخی ری در خیابان بابک (نبش کوچه ی زحمتکش) داده ها و شواهد فرهنگی یافت شد. این نوشتار به منظور بررسی و مطالعه یافته های محوطه ی ملک خیابان بابک (نبش کوچه ی زحمتکش) شهرری و مطالعات تطبیقی آن با دیگر محوطه های همزمان، و روشن ساختن برخی ابهامات در این منطقه می پردازد. براساس موقعیت جغرافیایی، این محوطه در منطقه ی ربض شهرری قرار داشته و از لحاظ معماری دارای پیشرفت هایی بوده است. یافته های معماری این منطقه نشان دهنده ی ویژگی های مهم شهرسازی و معماری مسکونی ازقبیل استفاده از آجر به عنوان مصالح اصلی بنا، استفاده از طاق های تزیینی، سیستم ها و مکانیزم های پیشرفته ی آبرسانی مرتبط با معماری (راه آب و آبراهه ها، حوضچه های ذخیره ی آب، حمام ها و محل شستشو، سرویس های بهداشتی و...)، فضاهای صنعتی و کارگاهی و وجود یکی معماری دستکند سطحی است. آثار سفالگری نیز از لحاظ نقش و تکنیک از تنوع بسیاری برخوردارند که از لحاظ گونه شناسی، دارای انواع سفال های بدون لعاب، لعاب تک رنگ، لعاب پاشیده، اسگرافیاتو، زرین فام و... است. نتایج کاوش های باستان شناسی نشان از دو دوره ی فرهنگی در این منطقه دارد. دوره ی اول، استقرار دوره ی سلجوقی واقع در ربض شهر، معماری پیشرفته و داده های سفالی شاخصی را نشان می دهد. در دوره ی دوم مربوط به ایلخانی، معماری مربوط به یک زیست و زندگی موقت بوده و شواهد برجا و ثابتی به دست نیامده است.